lý, một thứ đạo đức khác.
Hơn thế nữa, nếu thiên nhiên có giá trị nội tại, tại sao thiên nhiên lại không
được công nhận là một chủ thể luật pháp? Ðây là luận cứ của Leopold,
Routley, Stone, Godfrey-Smith.
II - STONE, LEOPOLD, ROUTLEY, GODFREY-SMITH.
Với Stone, thiên nhiên được nhân tính hóa. Ðược xem như có nhân tính,
thiên nhiên trở thành một chủ thể luật pháp. Bài viết nổi tiếng nhất của Stone
về vấn đề này được xuất bản nhân một vụ kiện. Nội vụ như sau:
Năm 1970, Walt Disney được phép sử dụng một thung lũng hoang, tên gọi
Mineral King Valley trong dãy núi Sierra Nevada, để xây một trung tâm giải
trí có khách sạn, quán ăn... Nhóm bảo vệ môi trường Sierra Club kiện để
ngăn cản chương trình đó. Tòa án tối cao liên bang bác đơn kiện với lý do
rằng nhóm đó không có tư cách kiện trong một vụ kiện nhằm bảo vệ quyền
lợi của cái thung lũng hoang đó. Trước khi vụ kiện được đưa ra trước Tòa án
tối cao, Stone can thiệp với bài viết: Should trees have standing? Toward
legal rights for natural objects. Cây cối có quyền đi kiện không?
Stone đề nghị "nhân tính hóa" thiên nhiên để ban cho thiên nhiên tư cách
pháp lý của người, nghĩa là quyền kiện trước tòa án để bảo vệ quyền lợi của
mình. Tại sao không thể như thế được? Các công ty thương mãi chẳng phải
là được công nhận tư cách pháp nhân đó sao? Có nhà cầm quyền nào chẳng
nói: ý muốn của nhân dân là thế này thế nọ? Ðể giải thích luật, người ta đã
chẳng tìm "ý muốn của nhà làm luật" đó sao? Mặt khác, khoa học đã nhận sai
lầm khi không đánh giá những tài nguyên kinh tế "trinh bạch", mà chỉ đánh
giá những hoạt động kinh tế của con người, đo lường khả năng sản xuất của
những hoạt động đó cho một thị trường nào đó. Kết quả là: càng gây ô nhiễm
chừng nào, càng khai thác bóc lột chừng nào, GNP lại càng cao. Một cánh
đồng ô nhiễm thì có giá; một cánh đồng không được khai thác, nằm ngoài
