ố quan hà mà mộng xuống.
Quái lạ là cái mùa kỳ diệu: tự nhiên trời chỉ đổi màu, gió chỉ thay chiều làm
rụng một cái lá ngô đồng thế là bao nhiêu cảnh vật đều nhuộm một màu tê
tái, làm cho lòng người đa cảm tự nhiên thấy se sắt, tư lường. Thế là trời
đất cỏ cây tự nhiên hiện ra dưới một lăng kính mới: trăng sáng đẹp là thế
cũng hoá ra buồn, trời bát ngát yêu thương như thế mà cũng hoá ra tê tái
sông nước đẹp mông mênh như thế mà cũng ra đìu hiu lạnh.
Ngay đến cái thân mình, bình thường chẳng làm sao, vậy mà không hiểu
cơn cớ nào thấy gió thu về xào xạc ngoài hiên mình cũng tự nhiên thấy
thương cho thân thể và bâng khuâng buồn nhớ. Nhớ cái gì, buồn cái gì,
không rõ rệt. Chính vào lúc bóng tôi chưa tan, người vợ thấy chồng chong
một ngọn đèn con lên pha trà uống một mình và khe khẽ ngâm thơ cũng
không hiểu tại sao chồng lại bâng khuâng như vậy.
Trăng tà con quạ kêu sương,
Lửa chài le lói, sầu vương giấc hồ.
Thuyền ai đâu bến Cô tô,
Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn San.
Chính thực ra nghe thấy gió thu đuổi lá chạy ở rặng cây ngoài vườn, người
vợ cũng bâng khuâng nhưng chính mình không biết đó thôi.
Lúc ấy, muốn chiều chồng cách gì đi nữa thì cái buồn vô căn cớ của người
chồng cũng không thể, bao nhiêu cuộc ân tình ngang trái, bao nhiêu mộng
ước không thành, bao nhiêu cuộc phù trầm cay đắng của những ngày xa
thật là xa, tưởng đâu như ở một tiền kiếp đã lu mờ, tự nhiên trở lại như
vang như bóng, ẩn ẩn hiện hiện trong khúc ngâm cảm khái của Bạch Cư Di
buộc ngựa vào gốc ngô đồng trèo lên trên một cái chòi uống rượu với đám
ca nhi lạc phách.
