THƯƠNG NHỚ MƯỜI HAI - Trang 134

Mứt phật thủ ăn cũng ngon gia dụng, nhưng riêng tôi lại ưa cái mứt kỳ đà
hơn, vì cùi của kỳ đà dầy, còn thơm cũng tựa như phật thủ. Đó là một thứ
bưởi lớn có khi hơn cả cái đầu một đứa trẻ lên năm, ngon không thể bằng
bưởi Đoan Hùng, Phúc Trạch nhưng quý vì cái cùi của nó giòn, ăn vào sừn
sựt mà thơm một cách độc đáo, nửa như mận Thất Khê mà nửa như hồng
mòng.
à, hồng mòng! Phải rồi, cái hồng này ít lâu nay cũng thấy bầy bán ở niềm
Nam nhưng có lẽ vô duyên là khẩu cái của tôi cho nên từ khi có loại trái
cây này bầy bán các chợ đô thành, tôi chưa được thưởng thức một trái nào
mềm xớt, ngọt lừ như hồng mòng ở Bắc ăn với cốm vào cuối tháng tám đầu
tháng chín.
Cốm thì xanh biêng biếc mà hồng thì đỏ chói chang, hoạ sĩ lập thể nào đã
dám dùng hai mầu đó kết hợp với nhau chưa? ấy thế mà ở Bắc, cứ đến
tháng chín thì nhà trai lại đem đến sêu tết nhà gái hồng và cốm, hai thứ bầy
sát với nhau. Nhìn những mâm hồng và cốm tốt đôi như trai gái tốt đôi, ai
cũng cảm thấy lòng mình nở hoa và kính sợ tổ tiên ta hơn lên một chút vì
sao các cụ lại có thể lựa chọn tài đến thế trong việc chi mầu sắc đồng thời
lại đem cho nhân duyên của trai gái một ý nghĩa đậm đà đến thế.
Hồng, thực ra, có ba bốn loại: hồng hạc, bốn múi, trái dài, ít hột, ngon nhất
là giống ở Việt Trì; hồng ngân tức là thứ hồng xanh, có trái ăn hơi chát,
muốn kiếm thứ thực ngon phải là giống ở Sơn Tây. Nhưng trong lễ cưới
hỏi, nhất định phải tìm cho được hồng mòng, chẳng những trông đã đẹp
mắt, mà cốm và hồng ăn vào miệng lại nhuyễn với nhau, vừa thơm, vừa
ngọt, vừa bùi, ấy ai đa cảm, mấy mà không nghĩ rằng thịt ướp lấy thịt, da
ướp lấy da để hoà làm một cũng chỉ mê ly đến thế chớ không thể nào hơn
được!
Ôi thôi, đến cái thú thưởng thức miếng ngon đất Bắc vào những ngày tàn
thu, nghe gió bấc thổi vi vu bên cạnh người thương bé nhỏ thì biết kể đến
bao giờ cho hết. Tháng chín thì quít mới đỏ tròn, ăn chưa xứng ý, nhưng