nghe một vài khẩu trống, không, anh phải nhận với tôi là cái bọn tiểu tư sản
sống vô bổ và đầy tội lỗi thực đấy nhưng sướng lắm – sướng không chịu
được. Có anh sẽ bảo:
“Nói giọng gì mà nghe thấy cái thói ích kỉ nó thấm vào đến tận xương, tận
tuỷ! Thế chú mày không biết rằng ở quê cày bừa gặt hái vất vả, người nông
dân chính vào cái cữ này khổ cực vô cùng, không mở mắt được, có khi phải
làm việc suốt đêm đến sáng?”
Đương nằm làm một điếu tự tay em tiêm “trôn quýt” đưa mời, mà nghe
thấy ông bạn nói thế, ai mà không cảm thấy như bỏ cục tuyết vào cổ áo làm
tê dại cả xương sống, xương sườn.
Người hưởng lạc cảm thấy nao nao trong lòng một giây lâu, nhưng sau đó
lại tìm ngay được rất nhiều lí lẽ để tự bào chữa cho mình, tự an ủi, và tự
tuyên bồ là mình trắng án. Là vì nằm bắt óc nhớ lại hết các ca dao, tục ngữ,
dân ca của đất Việt trời Nam, anh không thể nào kiếm ra được một câu nào
nói lên là người dân quê khổ cực trong tháng mười.
Tháng giêng chân bước đi cày,
Tháng hai vãi lúa, ngày ngày siêng năng.
Thuận mùa lúa tốt đằng đằng,
Tháng mười gặt lúa ta ăn đầy nhà.
…
Tháng mười buôn thóc, bán bông,
Tháng một tháng chạp nên công hoàn thành
…
