thích ví von, anh có thể ví tháng ấy với một cô gái có sắc đẹp nghiêng
thành ngiêng nước.
Đẹp dến nghiêng nước nghiêng thành thì có quyền làm nũng như Dương
Quý Phi làm nũng vua Đường Minh Hoàng: không đau răng cũng nhăn mặt
cho them xinh, mà vì có đâu răng thực thì phải ăn trái lệ chi mà quân sĩ
phải rong ngựa đi năm sáu ngày trời mới mong kiếm được. Yêu Quý Phi
quá, thì Quý Phi càng làm nũng, mà Đường Minh Hoàng lại càng sủng ái
Quý Phi hơn. Thì người Bắc đối với tháng ba cũng vậy: yêu cái nắng ấm
của tháng ba nhưng cũng yêu cái rét đột ngột của tháng ba, mà nếu ví dụ
trong tháng ấy có ngày nào nắng chói chang làm cho “chó già le lưỡi” thì
cũng cứ yêu luôn, yêu không kỳ quản. Người đẹp mà làm nững thì lại càng
đẹp hơn.
Tôi yêu tháng ba đất Bắc một phần vì thế và tôi không muốn tin rằng cái rét
tháng ba có thể làm cho “bà già chết cóng”. Tôi chỉ thích nghĩ rằng cái rét
đôi khi bất ưng trở về với tháng ba là một cái rét thơ mộng, cái rét của một
trời đầy hương và ngát hoa, trong đó có những chàng trai mặc quần đỏ ngồi
bên án sách ngâm thơ, nhưng gặp lúc ngửa nghiêng thì
Xếp bút nghiên theo việc đao cung
… Giã nhà đeo bức chiếc bào,
Thét roi cầu Vị ào ào gió thu…
…và những người đàn bà thủ tiết chờ chồng và than khóc mình mình:
Nước chảy mà phiền chẳng rửa,
Cỏ có thơm mà dạ chẳng nguôi…
…Trông chàng long rượi rượi buồn,
Bộ khôn bằng ngựa, thuỷ không bằng thuyền.
Nàng Bân cũng thuộc vào loại chinh phụ đó.
Thương người ở bên trời, ngay từ khi giá rét bắt đầu, nàng đã lo gửi áo rét
cho chồng, nhưng…
Nàng Bân may áo cho chồng,
