❃ ❖ ❊
Từ mùa thu năm 1997, tôi đã có khoảng 8 năm theo học tại khoa Văn
trường đại học Paris VIII nằm ở Saint-Denis, ngoại ô bắc Paris. Khoảng
gần 5 năm trước khi về Nhật, tôi sống ở thành phố Orléans, cách Paris về
phía nam khoảng 1 tiếng đồng hồ đi tàu điện.
Vì sao tôi học đại học ở Paris mà lại sống ở Orléans?
Đó là chuyện khoảng một năm sau khi tôi đến Pháp. Hội thảo về “Tác
phẩm văn học” do đại học Paris VIII, đại học Tokyo và đại học Genève
đồng tổ chức. Là du học sinh, nhiệm vụ của tôi lúc đó là cầm micro đưa
cho khán giả trong hội trường. Có một vị giáo sư hầu như sau khi nghe bài
tham luận nào cũng hỏi diễn giả, giọng nói và cử chỉ làm cho tôi ấn tượng
về sự nghiêm túc của ông.
Việc chăm chú nghe tất cả các bài tham luận, tìm câu hỏi cho nó là một
điều khó như thế nào chắc bạn cũng dễ tưởng tượng. Những hội thảo kiểu
này buồn thay thường xảy ra những chuyện như là người hỏi không phải
hỏi mà là nói, tức là bắt người trong hội trường nghe mình ban phát tư
tưởng không biết đến bao giờ cạn, thật làm phiền mọi người. Vị giáo sư
nhỏ nhắn gầy gò này khác hẳn. Ông đặt câu hỏi liên quan đến bài tham luận
một cách cẩn thận. Thêm nữa là sao mà tên các nhà văn, tên các tác phẩm
lại lần lượt nêu lên được nhiều như thế (dĩ nhiên không chỉ văn học Pháp).
Câu hỏi không những nghiêm túc về thái độ mà còn chính xác về nội dung
nên giáo sư không giơ tay mà các giáo sư đồng nghiệp khác liên tục ra dấu
cho tôi mang micro đến chỗ ông. Vì vậy mà tôi như con chim mẹ bận rộn
bay đi bay về mang mồi cho chim con đang đợi, tôi cũng bao lượt mang đi
mang lại micro cho giáo sư.
Hội thảo kết thúc, ở buổi tiệc đứng, vị giáo sư vừa mỉm cười vừa đến gần
tôi nói:
“Em cầm micro suốt mà sao không phát biểu câu nào vậy?”
