“Tại vì em ngu ạ.”
Nghe thế giáo sư có vẻ rất vui, cười nói:
“Thế thì giống nhau nhỉ. Thật ra tôi cũng vậy.”
Đó là giáo sư Claude Mouchard ở khoa Văn trường đại học Paris VIII
lúc ấy.
❃ ❖ ❊
Claude sống cùng với vợ là Hélène ở Orléans. Hai năm sau hội thảo thì
tôi và vợ chuyển đến căn hộ ở phía góc ngôi nhà của ông ở Orléans. Nhà có
vườn to, giữa vườn có một cây mộc lan mùa xuân nở hoa rất đẹp, mùa hè
thành cây to bóng mát. Đó cũng là tựa đề của tập tản văn này – Vườn Mộc
Lan.
Trong thời gian tôi học ở Paris VIII, không hiểu sao tôi lại không học lớp
của Claude. Tức là hoàn toàn không có một lần nào là quan hệ thầy trò cả.
Gặp Claude ở hội thảo quốc tế, ông dồn hết mọi chú ý vào sự có mặt của
đối tượng làm tôi có ấn tượng ông là một giáo sư thành thật và khoan dung.
Nhưng lý do trực tiếp tôi đến sống ở nhà giáo sư và trở nên thân thiết là
dịch thuật.
Claude mang nhiều khuôn mặt. Nhà thơ, nhà nghiên cứu về Flaubert, nhà
phê bình và dịch giả. Lúc tôi gặp ông, ông đã dịch thơ hiện đại của Hàn
Quốc và Nhật Bản.
Nhưng thật ngạc nhiên là ông không biết tiếng nào của hai ngôn ngữ này
cả. Tiếng Nhật duy nhất ông biết chỉ là từ “ngu!” khi ông kêu lên về ông.
Vậy sao ông lại dịch được?
Đại học Paris VIII nằm ở Saint-Denis ngoại ô Paris là vùng có nhiều di
dân sinh sống và cũng có thể vì phong cách trường cách tân nên có rất
nhiều du học sinh nước ngoài theo học. Claude rất mong muốn du học sinh
