sự sụp đổ của cái tủ sách mà chàng chắt chiu hằng chục năm ròng âu cũng
chỉ là nỗi đau thương trong muôn một.
Cuộc lục soát kéo dài trong gần ba tiếng đồng hồ mới chấm dứt. Trước
đó, những chuyến xe ba gác đã ùn ùn chở từng chuyến di chuyển từ căn nhà
của chàng tới trụ sở của Chi đoàn Thanh niên. Dưới mặt đất, bây giờ tơi tả
những trang sách, những mẫu bìa, những tấm thẻ mà Ba Sinh vẫn thường
kẹp vào từng cuốn sách sau mỗi lần đọc xong và ghi chép những cảm nghĩ
của mình. Đến gần khuya, lúc tất cả mọi người đã rút ra hết, anh bí thư Chi
đoàn đã tiến lại gần Ba Sinh và lên tiếng:
- Sách của anh nhiều quá chúng tôi không làm thống kê kịp. Tôi chỉ ghi
nhận tịch thu của anh một tủ sách. Anh có khiếu nại gì không?
Ba Sinh không ngẩng lên nhìn hắn. Chàng chỉ khẽ lắc đầu. Hắn ta nói
tiếp giọng vỗ về an ủi:
- Thật ra thì không phải tất cả các loại sách thu được ở đây đều có nội
dung chống phá cách mạng. Cũng có nhiều cuốn nội dung tốt, như các loại
sách tự điển ngoại ngữ, các sách kỹ thuật, mặc dầu nếu cứ lý mà xét thì loại
nào cũng có tính chất tiêu cực của nó.
Ba Sinh bực bội trừng mắt lên nhìn:
- Tự điển ngoại ngữ thì tính chất tiêu cực nó từ chỗ nào?
- Hừ. Anh chưa giác ngộ, chưa thấy rõ. Trong tất cả các tự điển in dưới
thời ngụy, có đầy rẫy những thí dụ sặc mùi phản động.
Ba Sinh chán mứa cái bản mặt trơ trẽn, bội bạc của hắn. Ở trong xóm
này không ai lạ gì mấy tên thanh niên nhẩy ra hoạt động cho Chi đoàn. Họ
thuộc thành phần sinh viên học sinh ở chế độ cũ, được hưởng một nền giáo
dục căn bản từ những thầy, những cô giáo, và ở những sách vở đã in. Vậy
mà một sớm một chiều, họ quay ra lên án tất cả, phủ nhận tất cả, tố khổ đến
ngay cả cái mớ kiến thức trong đầu do chính họ đã được xây dựng trong
những năm trước đây. Ba Sinh muốn tống khứ hắn ta đi khỏi căn buồng này
càng sớm càng tốt, nên chàng hỏi sẵng lại:
- Xong chưa?
