13.
Ông từng tới Amsterdam, ông Bankes nói trong lúc đi chầm chậm qua bãi
cỏ cùng Lily Briscoe. Ông từng xem tranh của Rembrandt. Ông từng tới
Madrid. Hôm đó là ngày Good Friday
và viện bảo tàng Prado đóng cửa.
Ông từng tới Rome. Cô Lily Briscoe có tới Rome lần nào chưa nhỉ? Ồ, cô
nên tới đó - đó sẽ là một kinh nghiệm cho cô - nhà thờ Sistine;
Michelangelo
; và nhà thờ Thánh Padua, với những bức tranh của
Giotto
. Vợ ông đã ốm yếu suốt nhiều năm, vì thế việc ngoạn cảnh tham
quan của họ chỉ ở mức độ khiêm tốn.
Cô từng tới Brussels; cô từng tới Paris nhưng chỉ ghé tạt qua để thăm một
bà cô bị ốm. Cô từng tới Dresden; có vô số bức tranh cô chưa từng nhìn
thấy; tuy nhiên, Lily Briscoe ngẫm nghĩ, có lẽ không xem những bức tranh
đó lại tốt hơn: chúng chỉ làm cho người ta thêm thất vọng não nề với tác
phẩm của chính mình. Ông Bankes nghĩ người ta có thể đưa quan điểm đó
đi quá xa. Không thể nào tất cả chúng ta đều là những Titian
Darwin
, ông bảo; đồng thời ông nghi ngờ không biết bạn có thể có
Darwin hay Titian của bạn hay không nếu nó không dành cho những người
hèn mọn như chúng ta. Lily rất muốn đáp trả lại ông với một lời ca ngợi;
ông không hèn mọn, ông Bankes, cô ước chi mình nói được điều đó. Nhưng
ông không muốn những lời ca tụng (hầu hết mọi người đàn ông đều muốn,
cô nghĩ), và cô hơi xấu hổ về sự bốc đồng của mình nên chẳng nói lời nào
trong lúc ông nhận xét rằng có lẽ điều mà ông vừa nói không thích hợp cho
những bức tranh. Dù sao đi nữa, Lily nói, vứt bỏ sự giả dối nhỏ nhoi của
mình, cô sẽ luôn tiếp tục vẽ, vì nó làm cô thích thú. Phải, ông Bankes nói,
ông chắc rằng cô sẽ làm điều đó, và, khi họ đi tới đầu bãi cỏ, ông hỏi cô
rằng cô có gặp khó khăn gì trong việc tìm kiếm những chủ đề ở London hay
không. Họ quay lại và nhìn thấy vợ chồng Ramsay. Vậy đó là hôn nhân,
Lily nghĩ, một người đàn ông và một người đàn bà cùng nhìn một đứa bé
gái ném bóng. Đó là cái mà bà Ramsay cố nói với mình đêm nọ, cô nghĩ. Vì
