người Mông Cổ. Cây thòng lọng bắt ngựa cũng không thể tùy tiện, xấu tốt
cũng năm sáu mét đến bảy mét. Nó thường được ghép bởi hai mảnh bằng
gỗ bạch hoa. Trần Trận có lần trông thấy cây thòng lọng dài tới chín mét.
Sào càng dài càng dễ tròng trúng cổ sói. Thẳng thì như cây trúc không đốt.
Muốn thẳng, mã quan bào phẳng các mắt gỗ, chỗ nào cong thì dùng phân
ngựa tươi để hun cho mềm ra, sau đó nắn thẳng bằng cách ép khít vào một
vật phẳng. Đầu cây sào còn cột omoojt đoạn roi nhỏ dài chừng nửa mét,
thô bằng ngón tay, đầu roi nhỏ tết một cái khuyết bằng lông bờm ngựa, dây
thòng lọng luồn qua khuyết đó sẽ không bị trơn. Dây thòng lọng bắt ngựa
là loại dây bền nhất, chịu lực tốt nhất, không làm bằng những sợi da bò, mà
bằng ruột cừu bện như thừng. Đây là một công nghệ phức tạp, mã quan
không tự làm được mà phải mua trên Cung tiêu. Công đoạn cuối cùng là
trộn phân cừu tươi với lông cừu, miết trên cây sào từ màu trắng chuyển
sang màu phân cừu, đợi phân khô, lấy khăn lau sạch. Lúc này cây sào có
màu đồng điếu, giống như một loại vũ khí bằng kim thuộc thời xưa.
Khi mã quan ngồi trên ngựa nách kẹp cây sào, ngọn sào chúc xuống tự
nhiên theo sức nặng, thòng lọng đung đưa theo nhịp chân ngựa, linh hoạt
như con rắn dài. Lũ sói đều đã từng trông thấy cảnh tượng hãi hùng khi
thòng lọng xiết cổ. Có lẽ trong con mắt sói, chiếc thòng lọng đáng sợ như
long thần. Ban ngày trên thảo nguyên, bất kể lớn bé già trẻ, dù chỉ đi một
mình trên đồng cỏ vắng vẻ hoặc trong thung lũng heo hút, chỉ cần trong
tay có cây thòng lọng là bình yên vô sự. cây thòng lọng coi như một đạo
bùa.
Trương Kế Nguyên làm mã quan đã được một năm. Cậu tay nghề kém,
thường tung thòng lọng không trúng. Cậu không thể tự thay ngựa, mà phải
nhờ Batu giúp. Có khi cậu thòng trúng, nhưng trong khoảng khắc khi chiếc
thòng chưa tròng vào cổ con ngựa, cậu không kịp ngồi lùi lại phía mông, để
dùng yên làm vật cản giữ người lại, cây sào liền bị con ngựa giật khỏi tay,
chỉ lát sau cái vật mà cậu mất mấy ngày mới làm ra đó, bị ngựa xéo gãy
làm ba khúc. Cậu thường đến chỗ đàn cừu để luyện khiến đàn cừu chạy tán
loạn, có con suýt trụy thai, ông già Pilich phải có ý kiến mới thôi. Về sau
ông già bày cho cậu tập tung thòng lọng vào chiếc cọc phía sau xe bò, cậu