Alberto Blest Gana
Trái tim không cần lý lẽ
Dich giả: Nguyễn Thế Trường
Chương 11
Đó là buổi tối ngày 19 tháng 8, và đã mấy ngày nay trong thành phố loan đi
những tin đồn dường như Hội Bình đẳng sẽ bị giải tán theo quyết định của
chính phủ. Người ta lo sợ thuật lại câu chuyện về cuộc tấn công của bốn kẻ
có vũ trang ở Chimbo. Cuộc tấn công xảy ra tuần trước, lúc đêm khuya, sau
khi trong thành phố xuất hiện nhóm số 7 thuộc Hội Bình đẳng.
Lúc được ông Damasso giới thiệu với các vị khách, Martin ngồi xuống ghế
và câu chuyện bị sự xuất hiện của chàng làm ngắt quãng lại tiếp tục sôi nổi.
- Chính phủ - ngài Fidel Elias tuyên bố thay cho câu trả lời sự phản
đối của ai đó – có toàn quyền giải tán cuộc tụ họp của bọn mị dân. Bởi vì
chính phủ là cái gì? Là những người có quyền lực. Nghĩa là họ có cả quyền
truy tố bất cứ ai tuỳ ý.
Nghe được những lý lẽ độc đáo của đức ông chồng, bà Engracia sợ hãi lấy
hai tay che mặt.
- Còn tôi xin nói với các vị điều này – ngài Simon Arenal tự cho mình
là một nhân vật quan trọng, lên tiếng ủng hộ - bọn dân thường lẽ ra phải
sung sướng vì họ được phép chơi đùa trong các ngày hội hè, thế mà họ lại
dí mũi vào những việc mà họ chẳng hiểu gì hết. Nếu như bất kỳ tên thợ nào
cũng bắt đầu bàn luận về chính trị thì lạy trời, tôi sẽ hết tin vào lợi ích của
học vấn.
Đã tiêu tan hy vọng được vào một uỷ ban nào đó của chính phủ mặc dù vẫn
mơ ước nó từ lâu, ông Damasso tối hôm ấy chịu ảnh hưởng rõ rệt của
những tờ báo tự do mà ông nhớ gần như thuộc lòng các bài viết trong đó.
- Tự do hội họp – ông thốt lên – đó là điều thiêng liêng. Nó là một
trong những thành quả trong thắng lợi của nền văn minh đối với chế độ dã
man. Khước từ nó có nghĩa là thưa nhận rằng những người tuẫn tử vì tự do
đổ máu một cách ủông phí, đồng thời…