Ngày 16 tháng Mười Hai
Tuyết đã rơi vào tối qua, cả khu vườn nhuốm màu trắng xóa khi bà thức
dậy. Buck chạy loanh quanh như phát cuồng trên bãi cỏ, cu cậu nhảy cẫng
lên, sủa inh ỏi và ngậm mấy cành cây khô rồi quẳng vào không trung. Một
lát sau thì cô Razman tới thăm, cả hai chúng ta cùng ngồi uống cà phê và cô
ấy mời bà sang nhà cô vào đêm Giáng Sinh. “Bà đã làm gì cả ngày nay
vậy?”, cô ấy hỏi trước khi rời khỏi nhà. Bà nhún vai: “Cũng chẳng có gì. Tôi
chỉ xem tivi một chút rồi suy nghĩ này nọ thôi.”
Cô ấy không bao giờ hỏi về cháu và rất cẩn trọng để tránh nhắc đến
chuyện này. Nhưng nghe giọng điệu thì bà có thể nói là cô ấy coi cháu là
một người vô ơn. Khi đang trò chuyện về một vấn đề nào đó, cô ấy thường
nói rằng: “Bọn trẻ thật là nhẫn tâm, chúng chẳng biết tôn trọng ai cả.” Bà gật
đầu và hy vọng rằng cô ấy sẽ thôi nói nữa, nhưng bà âm thầm tin rằng trái
tim của chúng ta không bao giờ thay đổi; đơn giản là thói đạo đức giả đã ít
đi. Bản chất thanh niên thường ích kỷ còn người già thì thông thái. Tuổi tác
của ta không quyết định ta là người sâu sắc hay hời hợt, mà vấn đề là ở con
đường ta chọn để đi. Bà không nhớ từ đâu, nhưng đã lâu rồi bà có đọc một
câu của người da đỏ nói rằng: “Đừng nhận xét một con người cho tới khi đi
suốt ba con trăng trong đôi giày của người ấy.” Bà thích câu nói ấy đến nỗi
đã viết lên một mẩu giấy cạnh điện thoại để không quên mất. Nếu chỉ nhìn
thoáng qua thì dường như nhiều cuộc đời chỉ có toàn sai lầm, trục trặc và
đầy dẫy phi lý. Thật dễ dàng để hiểu lầm người khác nếu ta chỉ đứng bên
ngoài quan sát. Chỉ khi nhìn thật sâu, chỉ khi đi hết ba con trăng bằng đôi
giày của ai đó thì chúng ta mới hiểu được động cơ, cảm giác và điều gì đã
khiến họ làm thế này mà không phải thế kia. Sự hiểu biết xuất phát từ lòng
khiêm tốn chứ không phải từ niềm kiêu hãnh về kiến thức.
