hai giờ một lần, anh lại móc tuýp thuốc ra, dốc ba viên thuốc ra lòng bàn
tay rồi vỗ tất cả vào mồm để chúng tan dần dần trên lưỡi. Đông Apôlina
Môscôtê chế giễu lòng tin của anh ở phương pháp dĩ bệnh liệu bệnh, nhưng
những ai đang âm mưu nổi loạn thì đều nhận ra anh là người của họ. Hầu
như gần hết con trai của các bậc sáng nghiệp Macônđô đều ở trong tổ chức
bí mật nhưng không một ai biết tường tận hành động do chính họ đang
chuẩn bị sẽ xảy ra như thế nào. Tuy nhiên, trong ngày viên bác sĩ tiết lộ bí
mật cho Aurêlianô biết, anh đã tình nguyện tham gia cuộc nổi dậy. Mặc dù
lúc ấy anh tán thành phải nhanh chóng tiêu diệt chế độ Bảo hoàng song kế
hoạch hành động của ông ta lại khiến anh kinh tởm. Bác sĩ Nôghêra là một
kẻ rất thích khủng bố cá nhân. Cái cơ chế hành động của ông ta được thu
lại trong việc phối hợp hàng loạt hành động cá nhân để rồi trong một vụ
bạo động lớn có tầm toàn quốc sẽ tiêu diệt các quan chức của chế độ Bảo
hoàng cùng với toàn bộ gia quyến họ, nhất là các con cái, nhằm triệt tận
gốc cái nòi Bảo hoàng. Dĩ nhiên đông Apôlina Môscôtê, bà vợ, các cô con
gái đều ở trong danh sách khủng bố.
- Ngài chẳng phải là nhà Tự do cũng chẳng phải là cái đếch gì - Aurêlianô
thản nhiên nói, - ngài là một tên sát nhân, không hơn không kém.
- Vậy thì, trong trường hợp này, - viên bác sĩ cũng thản nhiên nói, - anh hãy
trả lại tôi cái tuýp thuốc. Anh không cần đến nó nữa.
Sáu tháng sau, Aurêlianô mới biết rằng viên bác sĩ không tin anh là một
người hành động, không hy vọng gì ở anh, một con người tình cảm chủ
nghĩa, quá ư hiền lành và cô đơn. Họ tìm cách giám sát anh vì sợ anh tiết lộ
kế hoạch nổi loạn. Để họ yên lòng, Aurêlianô hứa sẽ không mở miệng.
Nhưng cái đêm bọn họ tới để hạ sát gia đình Môscôtê, đã gặp anh đứng bảo
vệ ngay ở cửa vào. Anh thể hiện thái độ dứt khoát đến mức kế hoạch hạ sát
phải hoãn không biết đến bao giờ. Chính trong những ngày này, Ucsula đã
hỏi ý kiến anh về hôn nhân của Piêtrô Crêspi và Amaranta và anh đã trả lời
bây giờ không phải là lúc nghĩ đến việc đó. Từ hơn một tuần nay, lúc nào
anh cũng giấu khẩu súng lục cổ lỗ dưới áo sơmi, lúc nào cũng cảnh giác đối
với các bạn mình. Buổi chiều anh đến uống cà phê với Hôsê Accađiô và
Rêbêca, lúc này vợ chồng họ bắt đầu trang hoàng nhà cửa, rồi từ lúc bảy