TRĂM NĂM CÔ ĐƠN - Trang 196

đến địa điểm. Chàng không cạo râu, chàng đau đớn bởi cơn nhức nhối do
nách sưng tấy hơn là do sự thất bại khủng khiếp của các mơ ước của chàng,
bởi lẽ chàng đã đạt tới điểm tận cùng của mọi niềm tin, nó hơn cả vinh
quang và hơn cả nỗi luyến tiếc vinh quang. Theo đúng như điều chàng đề
nghị, buổi lễ không có âm nhạc, không có pháo nổ, không có chuông ngân
reo vui, không có lời tung hô, không làm theo bất kỳ một kiểu phô trương
hình thức nào để có thể làng đảo lộn tính chất tang tóc của lễ ký hiệp định
đình chiến. Một bác phó nháy lưu động, vì chụp được ảnh chàng - tấm chân
dung này có thể được lưu giữ - đã bị buộc phải huỷ ngay toàn bộ số phim
mà không cần phải kiểm tra từng cái một.
Buổi lễ hầu như diễn ra trong thời gian vừa đủ để cho chữ ký ráo mực. Các
sĩ quan, còn trung thành đến phút chót với đại tá Aurêlianô Buênđya ngồi
xung quanh một chiếc bàn mộc thô đặt ở chính giữa rạp xiếc cũ, nơi có các
đại biểu ngồi. Trước khi ký văn bản, vị đại diện cho Tổng thống nước cộng
hoà định đọc to văn bản đầu hàng, nhưng đại tá Aurêlianô Buênđya đã kịp
phản đối. "Không nên mất thời giờ trong các nghi thúc", chàng nói rồi định
ký mà không cần đọc lại các văn bản. Một trong số các sĩ quan của chàng
lúc đó phá vỡ cái không khí lặng lẽ đến mức nặng nề trong rạp xiếc.
- Thưa đại tá, - người ấy nói, - xin đại tá làm ơn đừng để chúng ta là những
người ký trước ạ?
Đại tá Aurêlianô Buênđya dừng lại. Văn kiện đã đi một vòng quanh bàn
trong không khí yên tĩnh tuyệt đối đến mức có thể đọc được các chú ký nhờ
ngọn bút vẽ nguệch ngoạc trên giấy.
Chỗ ký đầu tiên vẫn còn để trống. Đại tá Aurêlianô Buênđya sẵn sàng đặt
bút ký vào.
- Thưa đại tá, - lúc đó một viên sĩ quan khác của chàng nói, - ngài vẫn còn
đủ thời gian để ký ạ.
Không hề mất bình tĩnh, đại tá Aurêlianô Buênđya ký bản sao thứ nhất.
Chàng vẫn chưa ký bản sao cuối cùng thì ở ngoài cửa rạp xuất hiện một đại
tá quân khởi nghĩa trẻ măng đang nắm cương một con lừa cái thồ hai chiếc
hòm. Mặc dù đang lúc còn trẻ măng, người ấy để lộ vẻ điềm tĩnh đầy chua
chát. Đó là người giữ công quỹ của lực lượng cách mạng ở quanh vùng