TRĂM NĂM CÔ ĐƠN - Trang 29

thành một thứ nước xirô đặc quánh, nồng nặc mùi khét, giống kẹo cháy hơn
là thứ vàng quý. Trong quá trình chưng cất vất vả đây thất vọng, thất hợp
kim này cùng với bảy thứ kim loại tượng trưng cho bảy hành tinh được
ngâm trong dung dịch thủy ngân đặc và muối sun phát, sau đó chúng lại
được ngâm trong chảo mỡ lợn (vì không có dầu củ cải nên phải thay bằng
mỡ lợn) để đun cách thuỷ trên bếp lửa. Cuối cùng, số vàng quý giá của
Ucsula sau quá trình đun nấu công phu đã hoá thành một thứ giống như thứ
cháo đặc sệt, cháy thành than, bết chặt lấy đáy chảo không tài nào gờ ra
được.

Khi những người digan trở lại làng này, Ucsula đã cố ngăn dân làng không
đi xem họ. Nhưng tính hiếu kỳ bao giờ cũng thắng nỗi sợ sệt, bởi vì hôm
ấy, những người digan chạy đi khắp làng thổi kèn, khua trống inh ỏi, trong
lúc người quảng cáo loan báo tin sẽ trưng bày thành tựu kỳ ảo nhất của
những người Naxianxênô(4). Thế là cả làng đổ xô nhau đến lều của người
digan. Trả một xu vào cửa, bọn họ nhìn thấy một Menkyađêt trẻ trung,
khoẻ mạnh, da dẻ căng bóng, với hàm răng mới trắng bong. Những ai nhớ
hàm răng móm mém vì bệnh hoại huyết, đôi mà tóp và đôi môi thâm xịt
của ông sẽ phải rùng mình kinh ngạc trước thí nghiệm đầy sức thuyết phục
về những khả năng siêu việt của người digan. Dân chúng chuyển từ trạng
thái kinh ngạc đến trạng thái sợ hãi khi nhìn thấy Menkyađêt moi hàm răng
ra, mới nguyên, được cắm trên hai lợi, rồi chìa cho mọi người xem trong
một lát - trong giây lát thoáng qua ấy, Menkyađêt lại trở thành chính cái
con người già lụ khụ của những năm trước đây - sau đó ông cắm chúng vào
lợi rồi mỉm cười với tất cả sức trẻ trung vừa được khôi phục lại. Ngay đến
cả Hôsê Accađiô Buênđya cũng phải thừa nhận rằng hiểu biết của
Menkyađêt đã đạt tới những đỉnh cao quá sức tưởng tượng, nhưng rồi ông
cảm thấy một niềm vui lành mạnh hơn khi người digan giải thích riêng cho
ông về cách thức trồng răng giả. Điều đó khiến ông thấy vừa đơn giản vừa
kỳ diệu, khiến cho ông, chỉ từ đêm đến sáng, mất ngay hứng thú trong việc
nghiên cứu thuật giả kim; ông trở nên lầm lỳ khó tính và lại ăn uống thất
thường, lại suốt ngày chỉ đi lại trong nhà. "Ngoài đường xảy ra biết bao