TRĂM NĂM CÔ ĐƠN - Trang 327

cũng không làm cho ông vui lên được. Trong bữa chè chén gần đây nhất,
ông đã để mất đi cái hứng thú dâm bôn của mình. Ở ông chỉ còn lại niềm
vui duy nhất là với một thái độ dửng dưng, tổ chức các bữa ăn nhậu. Có thể
nghĩ rằng mưa lụt đã tạo điều kiện cho ông ngồi mà ngẫm nghĩ, và công
việc lặt vặt với kìm và lọ dầu nhờn đã đánh thức những nuối tiếc muộn
màng trong ông về các nghề nghiệp thiết thực ông có thể làm nhưng đã
không hề làm trong cuộc đời mình, tiếc rằng không một nghề nào là cụ thể,
bởi vì nguyện vọng muốn được ngồi yên và công việc gia đình từng kích
thích ông không phải là kết quả của một sự suy nghĩ cũng chẳng phải là
một bài học kinh nghiệm đã được ông rút ra. Nỗi hoài nhớ ấy được đào lên
bởi mùa mưa đến với ông từ rất xa, từ những ngày ông ngồi đọc ở trong
phòng cụ Menkyađêt những câu chuyện huyền thoại về chiếc thảm bay và
chú cá voi khổng lồ nuốt chửng cả tàu thuyền. Ðó cũng là những ngày
thằng bé Aurêlianô xuất hiện ở ngoài hành lang do một sự sơ suất của
Phecnanđa và nhờ đó ông ngoại đã biết được nguồn gốc của nó.
Ông cắt tóc, mặc quần áo cho nó, dạy nó làm quen với đám đông, rồi chẳng
bao lâu thằng bé đã có diện mạo của một Aurêlianô Buênđya đích thực:
cũng hai gò má cao, cũng ánh mắt nhìn thảng thốt, cũng vẻ cô đơn của
mình. Ðối với Phecnanđa đó là một sự nghỉ ngơi. Ðã có lần bà suy tính tới
danh dự to lớn của mình nhưng bà vẫn chưa tìm được cách nên lí giải như
thế nào, bởi vì càng nghĩ tới các giải pháp bà càng cảm thấy chúng ít thuyết
phục hơn. Do biết rằng Aurêlianô Sêgunđô sẽ xử mọi việc như đã xử sự,
nghĩa là với tất cả sự thích thú của người ông ngoại, bà đã không theo dõi
và ngăn cấm cậu bé khắt khe như trước nữa mà trái lại kể từ năm ngoái bà
đã giải thoát nó khỏi nỗi nhục nhã. Ðối với Amaranta Ucsula lúc này đã
thay răng sữa, thằng cháu như một thứ đồ chơi biết chạy nhảy sẽ mua vui
cho mình trước cảnh mưa dầm dề buồn bã. Lúc này Aurêlianô Sêgunđô
nhớ tới bộ bách khoa bằng tiếng Anh để trong phòng ngủ của Mêmê. Trước
tiên ông cho bọn nhóc xem tranh ảnh, đặc biệt là tranh ảnh vẽ con vật, sau
đó cho chúng xem các bản đồ và ảnh các nước xa xôi và cổ xưa, các vĩ
nhân. Vì ông không biết tiếng Anh và vì hầu như ông chỉ biết các thành phố
quen thuộc nhất và các nhân vật hay được nói đến nhiều nhất, ông liền phịa