TRĂM NĂM CÔ ĐƠN - Trang 331

con ngựa đực và một con lừa cái gầy còm còn sống đang bị nhất trong cái
chuồng ngựa đổ nát. Pêtra Côtêt nhìn ông trở về mà không hề thảng thốt,
không hề mừng vui, cũng chẳng rầu rĩ, và hơn nữa, hầu như ả còn nhoẻn
một nụ cười khẩy:
- Về đúng lúc nhỉ, - ả nói.
Ả đã già khọm đi, xương hóc bày ra, đôi mắt xanh như mắt mèo, vì nhìn
mưa mà trở nên ủ dột và hiền lành hơn. Aurêlianô Sêgunđô ở lại nhà ả ba
tháng liền, không phải vì ở đấy ông thấy dễ chịu hơn ở nhà mình mà vì ông
phải cần tới ngần ấy tháng mới quyết định đội lại tấm vải sơn để trở về nhà.
"Không có gì phải vội vã", ông nói như trước đây đã nói khi ở nhà mình,
"chúng ta đợi trời tạnh trong những giờ tới". Trong suốt tuần đầu ông dần
dần làm quen với cái vẻ tàn tạ mà thời gian và cơn mưa dầm dề đã gây nên
cho sức khỏe của người tình và dần dần ông lại thấy ả như xưa, qua cách
nhớ lại những mềm vui buông thả của ả cũng như tính chất mắn đẻ như
điên mà tình yêu của ả đã kích thích đàn gia súc, rồi một tối nọ trong tuần
lễ thứ hai, phần vì tình, phần vì thích thú, ông đã cò kè để đánh thức ả dậy.
Pêtra Côtêt vẫn thờ ơ, không hào hứng. "Hãy ngủ yên nào", ả nói thầm thì,
"Những ngày này chẳng phải là lúc để chúng ta hú hí nữa đâu". Aurêlianô
Sêgunđô nhìn mình trong tấm gương gắn trên trần nhà, nhìn sống lưng
Pêtra Côtêt giơ những chiếc xương sườn thiểu não, ông hiểu rằng ả có lí, và
không phải vì thời gian mà chính vì họ lúc này đã quá thì rồi.
Aurêlianô Sêgunđô xách hòm xiểng của mình trở về nhà mà lòng đinh ninh
tin chắc rằng không chỉ một mình Ucsula, mà tất cả dân chúng Macônđô,
đang đợi cho trời tạnh ráo để chết. Khi đi ngang qua nhà ông đã nhìn thấy
họ ngồi trong các phòng khách với ánh mắt đờ đẫn, hai tay ôm lấy đầu mà
lắng nghe thời gian đang qua đi, đó là một thời gian trọn vẹn, một thời gian
không hề hao phí, bởi vì thật là vô ích việc chia nó thành năm, tháng và
chia ngày thành giờ khi người ta không thể làm gì khác hơn là ngồi ngắm
mưa rơi. Bọn trẻ reo mừng đón Aurêlianô Sêgunđô vì ông sẽ chơi cây đàn
phong cầm đã long phím cho chúng nghe. Nhưng buổi hoà nhạc không lôi
cuốn bọn trẻ như các buổi xem từ điển bách khoa, vậy là cha con, ông cháu
họ lại kéo nhau tụ họp tại phòng ngủ của Mêmê, và ở đây trí tưởng tượng