Gabriel Garcia Márquez
Trăm năm cô đơn
Chương 17
Ucsula phải cố gắng lắm để thực hiện lời thề nguyện là sẽ chết khi nào trời
tạnh ráo. Những tia chớp minh mẫn vốn rất hiếm thấy ở cụ trong những
ngày mưa lụt, bắt đầu từ tháng tám lại thường xuyên xuất hiện, đó là khi
những cơn gió khô thổi tới làm những khóm hoa hồng nghẹt thở và bùn lầy
đông cứng lại, gió tung bụi nóng trên vùng Macônđô, báo phủ mãi những
mái tôn hoen gỉ và những cây hạnh đào trăm tuổi. Ucsula khóe vì buồn tủi
khi biết rằng đã hơn ba năm qua mình chỉ là trò đùa của lũ trẻ nhỏ. Cụ rửa
bộ mặt bôi bác nhoè nhoẹt, vứt bỏ những sợi dây sặc sỡ, những xác thằn lằn
và cóc nhái ướp khô cùng những chiếc dây chuyền A-rập giả và cổ xưa mà
người ta đã đeo quấn trên mình cụ; và lần đầu tiên từ khi Amaranta chết, cụ
ra khỏi chiếc giường mà không cần người giúp đỡ, để lại một lần nữa hoà
nhập với cuộc sống gia đình. Ý chí của trái tim bất khuất đã dẫn dắt Ucsula
trong cảnh mịt mù. Những ai đã từng dừng lại nhường cho cụ chệnh choạng
bước đi và chạm phải cánh tay như tay thánh của cụ thường giơ cao ngang
tầm đầu, đều nghĩ rằng cụ khó mà gượng nổi tấm thân nặng nhọc, nhưng
vẫn chưa tin. rằng cụ đã bị mù. Chẳng cần nhìn, Ucsula cũng biết những
bồn hoa được trồng rất cẩn thận từ lần đầu tiên xây dựng lại ngôi nhà đã bị
mưa và các cuộc đào bới tìm vàng của Aurêlianô Sêgunđô huỷ hoại hết, các
bức tường và sàn xi măng đã rạn nứt, đồ dùng trong nhà đã bạc màu và rêu
rã, các cửa đã lung lay và cả gia đình bị đe doạ bởi một tinh thần yếu đuối
mang tính khuất phức và nỗi buồn chán không thể nào có trong những ngày
cụ còn chắc chân mạnh tay: Dò dẫm trong những phòng ngủ trống trơn,
Ucsula nhận ra tiếng mọt kèn kẹt nghiến gỗ liên tục, tiếng mối rào rào xông
hòm quần áo và tiếng ầm ầm khủng khiếp của những con kiến đỏ to sụ,
từng sinh sôi nảy nở rất nhanh trong nạn hồng thuỷ, đang đào bới nền móng
của ngôi nhà. Một hôm Ucsula mở chiếc hòm đựng đồ lễ thánh và cụ đã
phải nhờ Santa Sôphia đê la Piêđat đuổi những con gián vừa từ trong hòm
nhảy tung lên khắp người, những con gián ấy đã cắn nát vụn quần áo trong
