đỏ, một con lợn màu xanh lá cây hoặc một đàn gà màu xanh nước biển, đó
là những con vật được treo làm giải thưởng, và bắt chước rất khéo những
con chữ của nhà in để làm khuôn in tên vé xổ số, cái tên mà Pêtra Côtêt rất
thích "Xổ số của đấng Toàn năng thiêng liêng"… Nhưng rồi Aurêlianô
Sêgunđô cảm thấy quá mệt mỏi sau khi đã vẽ hai ngàn vé số trong một tuần
lễ nên đã làm khuôn bằng cao su để in hình các con vật, tên vé xổ số và các
con số, và từ ấy chỉ còn phải làm mỗi một việc nhuộm màu nữa thôi. Trong
những năm cuối, họ nghĩ ra cách thay thế các con số bằng những câu đố và
như vậy là giải thưởng được đem chia cho tất cả những người đoán đúng,
nhưng cách làm đó rất phức tạp và gây nhiều ngờ vực nên sau đó bị họ bỏ
đi.
Aurêlianô Sêgunđô mải lo củng cố tín nhiệm cho xổ số của mình, nên
không còn thời gian để quan tâm đến lũ trẻ. Phecnanđa đưa Amaranta
Ucsula đến một trường tư nhỏ, nơi người ta không nhận quá sáu học trò,
nhưng lại không cho Aurêlianô đi học trường công. Phecnanđa cho rằng để
Aurêlianô ra khỏi phòng đã là nhân nhượng lắm rồi. Hơn nữa, thời ấy các
trường học chỉ nhận những em bé là con hợp pháp của các cặp vợ chồng
theo đạo Cơ đốc, mà trên tờ giấy khai sinh được buộc ở áo của Aurêlianô
khi người tá mang chú về nhà có xác nhận rõ rằng chú là đứa trẻ vô thừa
nhận. Vậy là chú bé chỉ sống quẩn quanh ở trong phòng. Do sự chăm sóc
nhân hậu của Santa Sôphia đê la Piêđat và do sự mất thăng bằng về thần
kinh của Ucsula, Aurêlianô nhận thức thế giới nhỏ hẹp của ngôi nhà này
theo sự giảng giải của những cụ cố này. Aurêlianô là một chú bé mảnh mai,
kiêu kì, tò mò, một thứ tò mò dễ làm người lớn nổi giận nhưng ánh mắt chú
long lanh mà lại lơ đễnh chứ không như ánh mắt dữ dằn và nhiều khi rực
sáng của đại tá khi ngài ở độ tuổi chú. Trong khi Amaranta ở nhà trẻ thì
Aurêlianô tìm bắt giun và hành hạ lũ sâu bọ ngoài vườn. Nhưng có một lần
Phecnanđa bắt gặp chú đang nhét bò cạp vào hộp để bỏ vào chiếu của
Ucsula, bà liền bắt chú về phòng ngủ cũ của Mêmê. Ở đó, để rút ngắn
những giờ phút đơn độc, chú xem đi xem lại các tờ tranh ảnh minh hoạ
trong cuốn bách khoa toàn thư. Một buổi chiều, khi Ucsula cầm bó cây tầm
ma rảy nước mát cho căn nhà thì gặp Aurêlianô ở đấy, và mặc dù đã ở bên