TRĂM NĂM CÔ ĐƠN - Trang 352

thôn xóm quá xơ xác và dân làng quá biệt lập với thế giới bên ngoài, đến
mức họ lại vào từng nhà và kéo theo những thỏi sắt đã nhiễm từ, cứ như thể
những thỏi sắt ấy thật sự là phát hiện mới nhất của các nhà thông thái xứ
Babilon, họ lại dùng thấu kính hội tụ khổng lồ để tập trung ánh sáng mặt
trời; và chẳng phải là không có người há hốc mồm nhìn những chiếc xoong
bị đổ và những chiếc chảo lăn lông lốc, cũng chẳng thiếu gì kẻ bỏ ra năm
mươi xu để kinh ngạc trước việc một cô gái digan tháo hàm răng giả ra rồi
lại lắp vào. Một đoàn xe lửa xộc xệch màu vàng chẳng chở ai đến cũng
chẳng chở ai đi và hầu như không dừng lại ở một nhà ga vắng vẻ, đó là
hình ảnh duy nhất còn lại của một đoàn tàu đông người - ở đó, ngài Brao
giữ một toa có mái che bằng kính và những chiếc ghế bành như ghế của
Giáo chủ - và của những đoàn tàu chở hoa quả gồm một trăm hai chục toa
mà chiều nào cũng chậm chạp chạy qua đây hết đúng một buổi chiều. Các
vị đại diện của toà án đi xác minh tin tức về cái chết lạ lùng của những con
chim và cái chết của con quỷ Giuđiô Erantê đã gặp cha cố Antôniô Isaben
đang chơi trò bịt mắt bắt dê với lũ trẻ nhỏ, họ cho rằng thông báo của cha là
sản phẩm của sự lẩm cẩm của tuổi già, nên đã đưa cha về một trại an
dưỡng. Sau đó không lâu người ta phái cha Augustô Anhên về. Ðó là một
người lính thập tự chinh mới được đào luyện, một người kiên quyết, dũng
cảm và liều lĩnh, muỗi ngày tự tay kéo chuông vài lần để tinh thần khỏi trì
trệ, đi từ nhà này qua nhà khác để đánh thức những kẻ ngủ quá nhiều dậy đi
lễ; nhưng chưa được một năm thì cha cũng bị gục vì đã hít thở phải những
uế tạp trong không khí, vì bụi nóng đã làm cha già xọm và đi đứng khó
khăn, vì món thịt băm viên của những bữa cơm trưa trong cái nóng không
thể chịu nổi đã làm cha mắc chứng ngủ gà ngủ gật.
Từ khi Ucsula chết, ngôi nhà lại rơi vào tình trạng bị bỏ hoang không gì có
thể khắc phục được, kể cả một ý chí rất kiên trì và mạnh mẽ như của
Amaranta Ucsula, người mà nhiều năm sau đó, vì là một phụ nữ cởi mở,
vui tươi, và thời thượng, gắn bó với xã hội bên ngoài, đã mở rộng cửa để
tránh sự suy sụp, sửa sang lại vườn hoa, diệt lũ kiến đỏ giữa ban ngày ban
mặt dám bò ra tận hành lang, và cố gắng làm thức dậy tinh thần hồ hởi hiếu
khách đã bị lãng quên. Nỗi đam mê mang màu sắc tu viện của Phecnanđa