nghĩa gì nhưng nó cứ vang đọng trong giấc mơ: Macônđô. Ngay ngày hôm
sau, ông thuyết phục các bạn mình rằng sẽ chẳng bao giờ bọn họ tìm thấy
biển. Ông hạ lệnh cho họ phát quang một vùng bên cạnh sông, nơi thoáng
mát hơn và tại dó họ lập làng.
Trước hôm được biết nước đá, Hôsê Accađiô Buênđya vẫn chưa hiểu được
ý nghĩa của giấc mộng về những ngôi nhà có tường kính. Sau hôm đó, ông
những tưởng mình đã hiểu được ý nghĩa sâu xa của nó. Ông nghĩ rằng trong
một tương lai không xa người ta có thể sản xuất hàng loạt các khối nước đá
bằng vật liệu hết sức thông thường như nước lã, và dùng chúng để xây
dựng những ngôi nhà mới cho làng. Lúc đó Macônđô sẽ không còn là một
nơi nóng bức đến mức bản lề và chốt cửa bằng sắt cũng phải quăn lại vì hơi
nóng, và trở thành một thành phố quanh năm là mùa đông. Nếu như ông
không nôn nóng tiến hành xây dựng một nhà máy nước đá ngay là vì lúc ấy
ông đang hào hứng với việc dạy dỗ các con mình, trước hết là Aurêlianô,
cậu bé ngay từ đầu đã bộc lộ một năng khiếu đặc biệt về thuật làm vàng
giả. Phòng thí nghiệm lúc nào cũng sạch bong không một vết bụi. Giờ đây,
rất bình tâm, không náo nức trước điều kỳ ảo bằng việc xem lại những chỉ
dân của Menkyađêt, ông cố tách vàng của Ucsula ra khỏi thứ hợp chất đóng
chóc lại ở đáy chảo. Cậu thanh niên Hôsê Accađiô hầu như không tham gia
công việc ấy. Trong khi cha cậu dốc toàn tâm toàn sức vào công việc trong
ống nghiệm thì cậu cả, vốn là người thực làm theo ý mình, là người lớn
trước tuổi, đã trở thành một chàng thanh niên lực lưỡng. Cậu vỡ giọng.
Mép cậu đã lún phún mọc đầy lông tơ. Một đêm nọ, Ucsula bước vào
phòng khi cậu đã cởi hết quần áo để đi ngủ. Bà thảng thốt cảm thấy vừa
thẹn vừa thương. Đó là người đàn ông, sau chồng mình, bà thấy khỏa thân,
và y đã được chuẩn bị chu đáo để vào đời và điều đó bà thấy không được
bình thường. Lần thứ ba, Ucsula hoài thai, và lại sống lại những nỗi lo âu
thuở mới lấy chồng.
Vào thời ấy, có một người đàn bà vui tính, ăn thô nói tục hay khơi chuyện,
thường đến nhà, là người vẫn hay làm giúp các việc vặt trong nhà và biết
bói bài. Ucsula đem chuyện con trai mình thổ lộ với thị. Bà nghĩ rằng cái
cơ thể quá cỡ của con trai mình là một sự không bình thường như cái đuôi