tít mù, cô bé ngủ quên không tắt ngọn đèn nến và khi choàng tỉnh dậy cô đã
ở ngay cạnh lửa cháy. Cái ngôi nhà nơi cô sống với bà nội, vốn là người
nuôi cô từ tấm bé, đã biến thành tro tàn. Từ đó trở đi, người bà mang cô bé
đi hết làng này sang làng khác, bắt cô phải ngủ với đàn ông với giá hai hào
một lần để có một số vốn ngõ hầu bù lại toàn bộ giá trì ngôi nhà bị cháy.
Theo những tính toán của cô gái, thì cô còn thiếu hơn mười năm mà đêm
nào cũng phải hiến thân cho đủ số bảy mươi thằng đàn ông, bởi vì ngoài số
tiền phải trả cho bà nội, cô còn phải kiếm đủ tiền để trang trải cho việc đi
lại, cho việc ăn uống của hai bà cháu, và tiền công cho những người
Anhđiêng khiêng chiếc ghế xích đu. Khi mụ Tú bà gõ cửa lần thứ hai,
Aurêlianô ra khỏi phòng mà vẫn chưa kịp hành sự, đau đớn đến muốn khóc
lên được. Đêm ấy, cậu không ngủ, chỉ nghĩ đến cô gái trong tình cảm vừa
yêu vừa thương hại. Cậu cảm thấy vừa yêu thương lại vừa muốn che chở cô
gái. Đó là thứ tình cảm da diết không thể dừng được. Vào lúc trời rạng
sáng, người mệt rã rời vì mất ngủ và vì sốt, cậu quyết định một quyết định
lành mạnh, sẽ cưới cô gái để giải phóng cô khỏi sự cai quản của người bà
và để cùng cô hưởng trọn những đêm hoan lạc mà cô vẫn thường phải chia
sẻ cho bảy mươi thằng đàn ông. Nhưng, vào lúc mười giờ sáng, khi cậu đến
cửa hàng bác Catarinô thì cô gái đã đi khỏi làng.
Thời gian xoa dịu dần ý định ngây thơ của Aurêlianô nhưng nó lại khắc sâu
thêm mặc cảm về sự thất bại của mình. Cậu trốn vào công việc. Cậu quyết
chí ở vậy một đời để chôn vùi ý nghĩ hổ thẹn tự cho mình là đồ vô tích sự.
Trong khi đó Menkyađêt đã làm xong công việc ghi lên các tấm phim của
mình tất cả những gì có thể ghi hình ở làng Macônđô và cụ đã bỏ mặc
buồng tối cho những say mê của Hôsê Accađiô Buênđya, người đã quyết
định sử dụng nó để giành lấy một thí nghiệm khoa học về sự tồn tại của
Thượng đế. Bằng một quá trình phức tạp trình bày những bức ảnh chụp
được ở những địa điểm khác nhau trong nhà, ông tin chắc rằng sớm hay
muộn sẽ có một tấm ảnh Thượng đế, nếu quả thật Thượng đế tồn tại, rồi
cùng một lúc sẽ kết liễu tất cả những phỏng đoán về sự hiện hữu của
Người. Menkyađêt ngày một nghiên cứu sâu những lời thuyết giảng của
Nôstrađam. Cụ làm việc cho đến chiều tối, phát ngột trong chiếc áo nỉ