Phạm Việt Châu
Trăm Việt trên vùng định mệnh
Phần IV - CHƯƠNG 16
Ý THỨC MAPHILINDO
Ý CHÍ NỖ LỰC KẾT KHỐI
· Ý Thức Maphilindo
· Hình Thức Kết Khối Hiện Đại
· Nghĩ về hình ảnh kết hợp ngày mai
Người Malay vùng Đông Nam Á hải đảo là một trong những nhóm dân
Bách Việt đã từ Hoa Lục thiên di xuống Đông Nam Á sớm nhất (Malay đợt
1 và Malay đợt 2). Qua bao nhiêu thăng trầm biến đổi của lịch sử, những
cái tên như Srivijaya, Majapahit vẫn luôn luôn là âm hưởng của một dĩ
vãng vàng son ám ảnh tâm hồn người Malay và nung nấu một ý chí kết hợp
bất diệt.
Ý chí ấy đã kết tụ thành một ý thức — ý thức Maphilindo. Mặc dù hình
thức Maphilindo đã không thành vì ảnh hưởng các cường lực bên ngoài,
nhưng ý thức Maphilindo vẫn còn và vẫn sẽ là bó đuốc lý tưởng soi đường
cho nỗ lực kết hợp. Lý tưởng ấy vượt lên trên óc bè phái, lòng vụ lợi và
nhất là mưu toan đẩy toàn vùng vào tròng nô lệ đế quốc này hay đế quốc
khác.
Vì vậy, nói đến ý thức Maphilindo là nói đến lý tưởng kết hợp Đông Nam
Á, chẳng riêng hải đảo mà còn bao trùm cả lục địa, trên căn bản "tình anh
em ruột thịt". Kiểm điểm lại ý chí và nỗ lực kết khối trước kia là một cách
tự rút tỉa lấy những bài học cho mọi công trình trong tương lai.
Từ Dự Tưởng Đơn Phương
Ý chí kê’t hợp đã được ghi nhận ngay từ thế kỷ 19, trong khi toàn thể khu
vực còn đang đắm chìm trong vùng tăm tối của nền đô hộ Tây Phương.
José Rizal và Apolinario Malini, những nhà cải cách Phi-líp-pin, đã từng
nhắm tới việc hình thành một tổ hợp dân tộc Malay gồm Kalimantan