Trong cuộc đảo chính này, Thanom đã giải tán quốc hội và chính phủ, đình
chỉ thi hành hiến pháp, ban hành quân luật trên toàn quốc, thiết lập quyền
cai trị của Uỷ Ban Lãnh Đạo Quốc Gia và Ủy Ban Hành Pháp Trung Ương.
Cả hai ủy ban đều do Thanom cầm đầu!
Đòn quyết liệt của Thanom có vẻ đang lái con tàu Thái xoay mũi về hướng
Mỹ nhiều hơn nữa. Nhưng nếu thiên hướng hữu khuynh quá mạnh thì lại sẽ
có thiên hướng tả khuynh làm cho thăng bằng. Người quan sát bên ngoài
chỉ còn biết chờ những diễn biến mới xảy ra sau này để khẳng định sự tồn
tại đường hướng cổ truyền của một dân tộc, con đường tự thích ứng để sinh
tồn.
[còn tiếp]
Ghi Chú:
Vua Mongkut đã là tu sĩ Phật giáo trong 27 năm. Ông đã học La tinh,
toán và thiên văn với các giáo sư ngoại quốc và học tiếng Anh với ba nhà
truyền giáo Mỹ. Ông cũng mời nhiều người ngoại quốc làm cố vấn và dạy
học, mà một thời đã có tới 84 ngoại nhân ở Bangkok. Một người Anh trong
số những giáo viên của con vua Mongkut ngày nay còn được nhiều người
biết tiếng là bà Anna Leonowens, nhờ viết cuốn sách kể lại thời gian mình
ở hoàng cung Siêm (Anna and the King of Siam).
Trong đó có các tỉnh Sipsong Chuthai, Luang Prabang và Vientiane của
Lào, vùng tây bộ Kampuchia và 4 tỉnh Kedah, Perlis, Kelantan, Trengganu
thuộc Mã Lai.
Net Khemayothin, Công tác bí mật của đại tá Yothi (Thái ngữ),
Bangkok, 1957, trang 1, trích dẫn qua Government and Politic of Southeast
Asia, ấn bản kỳ 2, New York, Cornell University Press 1966, trang 20.