Lan đau khổ rất nhiều. Tôi đã trả giá đắt cho những niềm tin chính trị của
tôi — nhưng lúc nào tôi cũng biết rõ rằng đã có rất nhiều cái bấp bênh hơn
những liên hệ của mình với gia đình.
- Bộ sự tàn phá kinh khiếp trên quê hương anh chẳng bao giờ làm anh suy
xét lại? Bộ anh chưa lần nào tự hỏi rằng mình đã chọn lựa đúng hay sai?
Kim im lặng một chốc rồi chầm chậm lắc đầu:
- Lúc này tôi nhận ra rằng có lẽ không thể nào làm cho cha tôi nhìn mọi sự
theo cách của tôi. Thuở đó, cha tôi không thể nào lãnh hội được rằng lịch
sử sắp sửa làm biến đổi thế giới. Ông suy nghĩ và kỳ vọng rằng đất đai mà
người Pháp đã ban cho ông một cách bất công sẽ tồn tại mãi mãi trong tay
của dòng họ chúng tôi. Sự can thiệp của Hoa Kỳ vào Việt Nam phát sinh từ
ngọn triều nhất thời của lịch sử và làm kéo dài cái hy vọng hão huyền đó,
thế nhưng Bản Hiệp định hôm nay đang khiến cho lịch sử chuyển động trở
lại. Chẳng bao lâu nữa, đất đai ruộng vườn của anh Tâm sẽ bị tước mất, và
sau cùng, cũng giống như cha tôi, anh ấy sẽ nhận ra rằng mình đã chọn lầm
phía.
Kim ngừng nói và thở ra thật điềm tĩnh:
- Hôm gặp nhau lần cuối, cha tôi nói với tôi rằng chủ nghĩa Marx sẽ hủy
diệt gia đình tôi và quê hương chúng tôi — nhưng riêng về quê hương thì
ông ấy lầm. Những gì đang xảy ra hôm nay tại Paris khiến tôi càng tin
tưởng mãnh liệt hơn bao giờ hết rằng hồi năm 1936, tôi đã chọn lựa đúng.
Sự hi sinh của tôi đã và đang có giá trị.
- Nhưng anh Kim ạ, anh đang là người cô đơn. Tôi có thể thấy ra điều đó.
Với nụ cười bối rối Kim ngẩng lên nhìn Joseph thật lẹ:
- Đúng, tôi không phủ nhận điều đó — đó là lý do tôi rất sung sướng làm
những gì mình có thể làm cho cháu Trinh. Nhìn Trinh đôi khi tôi như thể
thấy lại Lan lúc còn con gái — lúc Lan, anh Tâm và tôi, cả ba anh em sống
hạnh phúc bên nhau. Ký ức đó ngọt ngào, đồng thời lại nhức nhối — nhưng
đối với người ngày một lớn tuổi mà nếu không có cái gì khác nữa thì ký ức
của hắn sẽ càng ngày càng quan trọng thêm lên.
Joseph đứng lên, bước tới bên cửa sổ nhìn ra bóng tối mùa đông lạnh giá
bên ngoài. Cơn mưa đã chuyển thành trận tuyết đổ. Những bông tuyết trắng