quân Hoa Kỳ ở Annapolis để dạy Sinh viên Sĩ quan Hải quân Mỹ về hai
cuộc Chiến tranh Đông Dương và lịch sử VN.”
Từ ngày SAIGON ra mắt lần đầu đến nay đã 22 năm; bao nhiêu chân cầu
đã bị nước cuốn và bao nhiêu thay đổi chính trị ngoài sức tưởng tượng đã
diễn ra trên thế giới. Đầu năm 1979, bộ đội VN vừa lâm chiến trên trận địa
Cambodia vừa tại biên giới Hoa Việt với Trung Quốc, mãi sau năm 1989-
90 đất nước mới hết ngoại chiến. Rồi chế độ cộng sản sụp đổ nhanh chóng
ở Nga và châu Âu. Chiến Tranh Lạnh chấm dứt từ năm 1990. Chiến tranh
Việt Nam với số tổn thất về phía người Việt khoảng 1.3 triệu người chết và
700.000 người thương tật hết là một đề tài quốc tế. Kể từ tháng 4 năm 1975
tới đầu thập niên 1990, có tới nửa triệu người Việt, cả nam lẫn bắc, thiệt
mạng trên đường vượt biên băèng đường biển và đường bộ sang các trại tị
nạn ở vùng Đông Nam Á. Hiện có khoảng ba triệu người Việt lánh nạn và
lập nghiệp trên khắp các đại lục.
Dần dần, Hà Nội từ bỏ niềm hy vọng vào ngân khoản viện trợ 4.2 tỉ Mỹ
kim mà Nixon hứa ngày 1.2.1973. Nay đảng CSVN tuy vẫn duy trì chế độ
toàn trị nhưng đổi sách lược, xây dựng kinh tế thị trường trong tình trạng
tham nhũng chính trị có hệ thống và thiếu hẳn một nền tảng pháp trị. Bên
cạnh đó, đảng xem Trung Quốc là chỗ dựa cũng như kiểu mẫu hiện đại hóa
để bảo tồn quyền lực; ngăn chận việc hình thành xã hội dân sự; khống chế
toàn bộ sinh hoạt chính trị lẫn văn hoá giáo dục,v.v.; biến mọi giai tầng cũ
lẫn mới của xã hội thành những con quay trong quĩ đạo độc đảng; và vì thế
đảng trở thành lực trì của phát triển.
Từ tháng 7.1995, Mỹ-Việt lập đầy đủ bang giao. Tháng 4.1997, Hà Nội ký
văn kiện cam kết trả Mỹ khoản nợ thời chiến của Việt Nam Cộng Hòa là
146 triệu Mỹ kim. Sang tháng 11.2003, quan hệ Mỹ-Việt tới khúc quặt mới
với cuộc viếng thăm Hoa Kỳ của tướng Phạm văn Trà, Bộ trưởng Quốc
phòng VN, và chuyến ghé cảng Sàigòn của chiến hạm Mỹ USS Vandegrift.
Ba tháng đầu năm 2004, trong khi cổ động cả nước rầm rộ chuẩn bị lễ kỷ
niệm trọng thể 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, Hà Nội nồng nhiệt đón
tiếp các tướng tư lệnh của Pháp, Mỹ và Anh.
Dù vẫn tuyên dương vai trò độc tôn của đảng trong suốt 50 năm “đấu tranh