TRĂNG HUYẾT - Trang 146

Thỉnh thoảng, nhà vua chấm nhẹ bộ mặt xanh xao đang rịn mồ hôi của
mình bằng chiếc khăn tay lụa ông giấu trong một ống tay áo bào rộng thùng
thình. Sau cùng, khi Khâm sứ Pháp bước ra đứng đối diện ngai vàng, hoàng
đế An Nam mới hạ ánh mắt nhìn xuống đôi ủng bóng loáng. Ông lắng tai
nghe, mắt không nhìn vào mặt người Pháp.
Khâm sứ cất giọng sang sảng bằng tiếng nước mình:
- Thưa hoàng thượng, thật vinh hạnh cho cá nhân tôi được đại diện Quốc
gia Bảo hộ để chuyển lời chúc mừng của tổng thống nước Pháp tới hoàng
thượng tôn quí và hết thảy đình thần của hoàng thượng trong dịp thiêng
liêng và đầy hy vọng này...
Tác người cao lớn, phần thân thể bên trên phình ra, to như thùng tô-nô,
kính một mắt đeo bên con mắt trái, tướng mạo của Khâm Sứ bệ vệ trong lễ
phục màu vàng và xanh. Thanh kiếm nghi lễ đeo bên trái nằm yên trong vỏ
kiếm mạ vàng. Hàng dãy huy chương với cuống ruy băng và mấy lớp huân
chương bội tinh kết thành mấy tràng hoa móc lủng lẳng hai bên ngực áo
chẽn. Khi nói, ông đặt một tay lên đốc kiếm như có ý làm nổi bật, một cách
tinh tế, cái sức mạnh vũ khí người Pháp chưa bao giờ sở hữu nhiều như bây
giờ:
- Chín năm qua, kể từ ngày hoàng thượng kế vị trên ngai vàng An Nam vào
năm 1916, vương quốc của ngài tiếp tục an hưởng sự bảo hộ đầy bao dung
và vị tha của nước Pháp, chúng tôi chân thành hy vọng rằng tình trạng giao
hảo tương xứng cho cả đôi bên này sẽ tiếp diễn mãi mãi trong một tương lai
lâu bền vì lợi ích của cả hai dân tộc chúng ta...
Trong lúc đọc lời chúc mừng trong tờ giấy cầm trước mặt mình bằng bàn
tay đeo găng trắng, thỉnh thoảng Khâm sứ liếc nhà vua qua chiếc kính một
mắt. Giọng ông oang oang tự tin, không tương xứng chút nào với lòng tôn
kính cực độ ông hàm chứa trong ngôn từ. Ngược lại, quốc vương An Nam
hình như rụt người xuống sâu hơn trong lòng ngai nạm vàng, dù ông biết rõ
những tinh tế có tính ngoại giao trong diễn từ của người Pháp ấy chẳng
những không có tác dụng mà còn chẳng làm thay đổi chút nào cái thực tế
rằng ông và người của ông đang mắc nợ — một cách không đền đáp nổi —
ý chí và ý thích của người Pháp.