của anh chuyển cho chúng tôi thì họ làm ồn ào cái chuyện muốn điều đình.
Nhưng với cách đọc của tôi, tôi thấy thật ra họ chỉ muốn bấm cò súng cho
bùng nổ một cuộc chiến tranh kiểu cổ điển. Được thế, nó sẽ làm nổi bật vai
trò của họ hơn và sẽ biến cuộc cách mạng hạng bét của họ thành có vẻ rất
hiện thực. Từ giữa tháng Tám tới nay, mới võn vẹn hơn năm tuần lễ, Việt
Minh ở đây từ chỗ không ai biết đã độc chiếm sân khấu chính trị. Nhờ thế,
họ chiêu dụ được nhiều thanh niên ra trận và cắt cổ mổ họng hằng trăm
địch thủ người Việt của họ. Đại tá Cédile bảo đảm với tôi rằng đại đa số
người An Nam ủng hộ Pháp và muốn thấy nền cai trị ổn định của người
Pháp được phục hồi.
Joseph đăm đăm ngó Boyce-Lewis, không tin nổi mắt mình:
- Thưa đại tá, ông chẳng thể nào lầm lẫn hơn được nữa. Tất cả dân Việt
Nam, dù có đứng chung hàng ngũ với Việt Minh hay không, đều căm thù
Pháp vì họ có lý do chính đáng, trừ một thiểu số hết sức nhỏ. Họ bị tổn
thương sâu xa vì người Anh đã tiếp tay lấy đi cái mùi vị độc lập tự do mà
từ một trăm năm qua, nay là lần đầu tiên họ có được. Nhưng Việt Minh là
những người có đầu óc thực tế - tôi biết như vậy vì tại miền bắc tôi đã đàm
đạo với Hồ Chí Minh. Ông ấy là một lãnh tụ kiên cường và ông ấy biết
người Việt Nam vẫn cần tới người Pháp. Việt Minh rất muốn, cực kỳ muốn
được ngồi xuống điều đình sao đó với Pháp để Pháp công nhận chủ quyền
tối thượng của họ.
Boyce-Lewis mỉm cười thương hại:
- Anh bạn đồng nghiệp thân mến của tôi ơi, công nhận chính quyền Việt
Minh là việc của chính trị. Anh nhớ cho rằng chúng ta chỉ là quân nhân.
Như anh hẳn biết, trong cuốn thủ bản lề luật quân đội có ghi rõ rằng “người
chỉ huy đạo quân chiếm đóng xứ sở nào thì phải ra sức tuân giữ luật lệ hiện
hành của xứ sở đó”. Chúng tôi có mặt ở đây là để duy trì trật tự. Cuộc cách
mạng nhỏ nhít của Việt Minh gây xáo trộn cái trật tự tốt lành cũ. Tôi nghĩ
rằng chúng tôi đang theo khá sát cuốn thủ bản nhà binh đó. Pháp là chủ
quyền tối thượng, mọi luật lệ là Pháp, thế thôi, chẳng có gì đơn giản hơn.
Trả lại quyền lực cho Pháp tức là phục hồi nguyên trạng. Việt Minh của anh
không do ai bỏ phiếu bầu lên cả.