TRĂNG HUYẾT - Trang 917

dịp thuận tiện để chủ động chọn chiến địa. Dù được sự hỗ trợ của các tiểu
đoàn chính qui Cộng Sản Bắc Việt, Việt Cộng hầu như vẫn chỉ có thể chiến
đấu bằng các hoạt động theo kiểu du kích, sử dụng tối đa phương pháp
tuyên truyền và khủng bố. Lính Mỹ, đồng minh và QLVNCH phải “lùng và
diệt” địch; suốt cuộc chiến, một phần ba binh sĩ thương vong đều do bởi
pháo kích, bắn tỉa hoặc mìn bẫy.
Trong khi đó, kể từ tháng 6.1965, sự lãnh đạo chính trị tại Nam Việt Nam
dần dần ổn định, thoạt đầu dưới nhiệm kỳ thủ tướng của Thiếu tướng
Không quân Nguyễn Cao Kỳ và kế đó, dưới nhiệm kỳ Tổng Thống của
Trung tướng Nguyễn Văn Thiệu. Tới năm 1967, Nam Việt Nam lại có hiến
pháp, bầu cử Tổng Thống và quốc hội, các hội đồng tỉnh thị. Tuy nó được
đánh giá như một khởi điểm có tinh pháp chế cho nền Đệ nhị Cộng hòa để
thoát ra khỏi chế độ độc tài quân phiệt nhưng nó tiến triển rất chậm vì
Thiệu và các tướng lãnh không thật tâm xây dựng một chế độ dân chủ đủ
mạnh để hổ trợ chính nghĩa chống cộng. Bên cạnh đó, các đảng phái chính
trị quốc gia thiếu trình độ và bằng lòng với việc phát triển cơ sở, chia chác
chức vụ ở một số địa phương. Sự thiếu trưởng thành về chính trị khiến họ
không thể đoàn kết với nhau: trong cuộc bầu cử Tổng Thống năm 1967, có
tới 10 liên danh dân sự tranh cử với liên danh của hai tướng Thiệu Kỳ! Nói
chung, người dân bỏ phiếu bầu kẻ đại diện cho mình vào các cơ cấu dân cử
không phải vì tin tưởng hoặc ủng hộ kẻ đó; họ chỉ làm theo lời chỉ bảo của
giáo hội mà mình là tín hữu hoặc đoàn thể chính trị mà mình là cảm tình
viên. Vì thế, về mặt căn bản, các cấp chính quyền vẫn không thật sự phục
vụ dân chúng — đặc biệt giới trí thức, sinh viên và tầng lớp trung lưu —
tham nhũng công khai và gấp bội chính quyền của cố Tổng Thống Ngô
Đình Diệm, và họ không bao giờ tranh thủ được sự tín nhiệm và ủng hộ
rộng rãi của quần chúng nông thôn.
Qua năm 1967, cùng với việc Tổng Thống Johnson tăng số lượng lính Mỹ
tham chiến, ngân khoản viện trợ Mỹ dành cho Việt Nam cũng tăng theo, với
các chương trình được gọi bằng những danh xưng khác nhau, như “phát
triển nông thôn,” “bình định và xây dựng” hoặc “cuộc chiến tranh khác”.
Chúng bắt đầu đạt được một số kết quả trong nỗ lực cách ly dân quê Nam