Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
Giới thiệu và chú dịch: Nguyễn Hiến Lê
Chương II
MỌI VẬT NGANG NHAU
(Tề vật luận)
1
Nam Quách Tử Kì 189 [1] ngồi tựa cái bàn con, ngƣớc mắt lên trời, thở dài, nhƣ ngƣời mất hồn.
Nhan Thành Tử Du 190 [2] đứng hầu một bên, hỏi:
- Sao thầy tới nỗi nhƣ vậy? Hình hài nhƣ một cây khô mà tinh thần thì nhƣ tro tàn? Ngƣời tựa vào
bàn lúc này với ngƣời tựa vào bàn lúc nãy, không phải là cùng một ngƣời sao?
Tử Kì đáp:
- Anh Yển, anh hỏi nhƣ vậy là phải? Thầy đã tự quên thầy, anh biết không? Anh đã đƣợc nghe tiếng
sáo của ngƣời mà chƣa đƣợc nghe tiếng sáo của đất; hoặc đã đƣợc nghe tiếng sáo của đất mà chƣa
đƣợc nghe tiếng sáo của trời (thiên lại).
- Xin thầy giảng cho con thế nào là nghĩa làm sao?
- Đất thở thì thành gió. Gió không thổi thì thôi, đã thổi thì cả vạn hang lỗ đều gào thét lên. Anh có
nghe gió hú bao giờ chƣa? Trên rừng núi cao ghê gớm có những cây lớn chu vi đƣợc cả trăm gang
tay 191 [3] , thân cây có hang có lỗ, nhƣ lỗ mũi, lỗ tai hoặc miệng ngƣời; lại có những lỗ (vuông)
nhƣ lỗ đục trong các đà ngang, hoặc lỗ mắt cáo; có lỗ nhƣ miệng cối, nhƣ ao sâu, nhƣ vũng cạn. Gió
thổi thì những lỗ ấy phát ra những tiếng khác nhau, có khi nhƣ tiếng nƣớc chảy ào ào, có khi nhƣ
tiếng tên bay vút vút; có khi nhƣ tiếng thú gầm, nhƣ tiếng thở nhẹ; có khi nhƣ tiếng ngƣời mắng mỏ,
khóc lóc, than thở; có khi nhƣ tiếng chim ríu rít, nhƣ tiếng ngƣời đi trƣớc hô, ngƣời đi sau đáp. Gió
hiu hiu thổi thì nghe du dƣơng; gió lớn nổi lên thì nghe ào ào. Gió lớn ngừng rồi, các hang lỗ lại im
