Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
nguyện đấy. Sự vô dụng đó rất hữu ích đối với ta. Nếu ta dùng đƣợc vào việc gì thì làm sao sống lâu
mà to lớn đƣợc nhƣ vầy? Chú và ta đều là sinh vật cả. Một sinh vật làm sao phán đoán đƣợc một sinh
vật khác? 355 [25] Một ngƣời vô dụng sắp chết nhƣ chú làm sao biết đƣợc thế nào là một cây vô
dụng?
Ngƣời thợ cả tỉnh dậy, kể lại giấc mộng cho học trò nghe. Ngƣời này hỏi:
- Cây đó đã cầu đƣợc vô dụng, thế thì tại sao lại làm cây tƣợng trƣng thổ thần?
Ngƣời thợ cả đáp:
- Im đi, đừng nói nữa. Nó tạm dựa vào thổ thần nhƣ vậy để những kẻ không hiểu nó khỏi chê nó là
vô dụng. Nếu nó không tƣợng trƣng cho thổ thần thì bị ngƣời ta đốn rồi còn gì? Cách tự bảo toàn của
nó thật khác thiên hạ; lấy thƣờng tình mà chê trách nó, chẳng là sai lầm quá ƣ?
5
Nam Bá Tử Kì tới đồi Thƣơng, thấy một cây lớn lạ lùng, tàn nó có thể che cả ngàn cỗ xe bốn ngựa.
Ông ta tự hỏi:
- Cây này là cây gì? Nó dùng đƣợc vào việc gì không? Từ dƣới nhìn lên, những cành nhỏ cong queo
của nó không thể xẻ thành cái đòn, cái rƣờng nhà đƣợc. Ngó xuống, cái thân to lớn nứt nẻ, đầy mắt
của nó không làm quan tài đƣợc. Liếm lá của nó thì miệng sẽ loét lỡ. Nó hôi thúi, chỉ ngửi thôi cũng
hoá điên, mê sảng suốt ba ngày.
Rồi Tử Kì tự kết luận:
- Cây đó thật vô dụng cho nên mới lớn đƣợc nhƣ vậy. Bậc thần nhân cũng cầu đƣợc bất tài nhƣ cây
đó.
6
