Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
Thì thánh nhân thực hiện sứ mệnh mình.
Khi thiên hạ loạn lạc
Thì thánh nhân bảo toàn thân mình.
Như thời này thì chỉ cầu đừng bị hình phạt.
Hạnh phúc nhẹ hơn cái lông
Mà không biết ai biết nhận lấy nó.
Tai hoạ nặng hơn trái đất
Mà không ai biết tránh nó.
Thôi đi, thôi đi! Đừng mong lấy đức cảm hoá người.
Nguy thay, nguy thay! Đừng tự làm khổ mình nữa 360 [30] .
Gai góc, gai góc! Đừng ngăn bước đường của ta 361 [31] .
Đi vòng, đi vòng quanh, đừng để gai đâm vào chân.
9
Cây trên núi tự rƣớc lấy búa rìu vào thân; mỡ tự dẫn lửa nên phải cháy; cây quế ăn đƣợc nên bị lột
vỏ, cây sơn nhựa dùng đƣợc nên bị rạch vỏ. Ai cũng biết chỗ dùng đƣợc của vật hữu dụng, mà không
biết chỗ dùng đƣợc của cái vô dụng.
NHẬN ĐỊNH
Vương Tiên Khiêm tóm tắt ý nghĩa chương này như sau: Nhan đề “Nhân gian thế” có nghĩa là
“dương thế” [tức xã hội thời đại Trang tử]. Thiên này 362 [32] bảo: Phục vụ một ông vua bạo
ngược, sống trong cái xã hội loạn lạc, ô uế, giao thiệp với người khác, tiếp xúc với sự vật, đừng nên
cầu có tiếng tăm mà nên ẩn danh, che giấu bớt đức hạnh của mình đi, như vậy mới bảo toàn được
tính mạng và đạo của mình. Cuối thiên, Trang tử mượn lời của Tiếp Dư:
Không thể biết trước được tương lai,
Không thể hối tiếc được về dĩ vãng.
để bày tỏ lòng mình…
