Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
Bài 1 chỉ cho ta phép can gián: phải hư tâm, đừng tranh thắng, khi nào không thể không nói được thì
hãy nói.
Bài 2 chỉ cách đi sứ, nói rộng ra là cách giao tế: chỉ truyền lại những lời bình thường của người
khác thôi, bỏ đi những lời quá lố, làm đúng việc người ta giao phó cho, nhưng đừng mong thành
công mà làm quá, như vậy thì may ra bảo toàn được thân.
Bài 3 chỉ cách dạy người: phải thuận theo thiên tính của họ, như nuôi cọp thì phải để ý tới tính hiếu
sát của nó mà đừng xúc phạm nó.
Từ bài 4 trở đi – trừ bài 8, bài người cuồng nước Sở khuyên Khổng tử - bài nào cũng diễn ý này:
muốn bảo toàn được thân thì che giấu tài đức của mình đi, kẻ vô dụng, tàn tật lại là kẻ sống yên ổn
nhất.
Tóm tắt cả chương chỉ dạy ta cách bảo toàn được thân trong thời loạn. Thâm thuý nhất là câu cuối
của chương: “Nhân giai tri hữu dụng chi dụng, nhi mạc tri vô dụng chi dụng dã” 363 [33] .
Về sự chân nguỵ trong chương này, xin coi phần I, chương II – Nên so sánh chương Nhân gian thế
này với chương Sơn mộc, phần III.
Chú thích:
364 [1] Dịch sát là: cửa nhà thầy lang thì có nhiều bệnh nhân.
365 [2] Tức hạng đạt Đạo, đức rất cao.
