Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
443[18]Có sách dịch là: vui cái ngôi vua này với ai?
444[19]Tức thăng bằng.
445[20] Nguyên văn: nhân bất vong kì sở vong, nhi vong kì sở bất vong, thử vị thành vong. Có
ngƣời giảng là: Ngƣời nào quên thân thể mình là không quên gì cả, chỉ ngƣời nào không quên thân
thể mà quên cái đức, thì mới thực là quên. Có sách giảng là: ngƣời nào không quên thân thể mình mà
quên cái đức của mình mới thực là quên mình. L.K.h. dịch là: ngƣời nào làm cho ngƣời khác quên sự
hoàn toàn của mình, ngƣời đó đạt đƣợc sự toàn phúc.
446[21]Hoặc cái mầm ác, vì thời Trang tử có lẽ chƣa phân biệt chữ nghiệt có chữ tử với chữ nghiệt
có chữ mộc ở dƣới; hai chữ ấy dùng thay nhau.
447[22]Vì chế tạo thì phải bán. Mà thời đó ngƣời ta khinh thƣơng mại.
448[23]Sách in nhầm là kéo. Keo: chữ Hán là giao膠(chất dính) – [Goldfish].
449[24] Tiếp dẫn: chữ Hán là án 按, Nguyễn Duy Cần dịch là tiếp nối.
450[25] Tức âm dƣơng.
451[26] Nguyên văn: Thị phi ngô sở vị tình dã. L.K.h. dịch là: quan niện thị phi đó là tình.
452[27]Nguyên văn: bất ích sinh. L.K.h. dịch là: đừng lạm dụng, lợi dụng đời sống. H.C.H. dịch là:
đừng làm gì để thêm vào cái bản tính tự nhiên. Tôi cho rằng ba chữ đó có nghĩa là: (cứ theo luật tự
nhiên) đừng làm gì khác, ví dụ đừng đặt ra lễ nghĩa, đau ốm cứ nghỉ ngơi, để cơ thể tự nhiên chống
với bệnh, hoặc đừng lập ra thuyết này thuyết khác.
453[28]Nguyên văn: Cảo ngô nghĩa là cây ngô đồng khô. Hầu hết các sách tôi có đều giảng là cái kỉ,
tức cái án (làm bằng gỗ ngô đồng?).
454[29]Thuyết tách lìa “trắng và cứng” (li kiện bạch) này của Công Tôn Long. Nhƣ nhìn phiến đá
trắng, lúc thì ta thấy nó trắng mà không thấy nó cứng; lúc thì thấy nó cứng mà không thấy nó trắng,
thấy cái nọ thì không thấy cái kia, nhƣ vậy là cái nọ lìa cái kia, cái nọ không chứa cái kia. (Coi Đại
cương triết học Trung quốcI, trang 410 – Cảo Thơm – 1965, Sài Gòn).
