Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
501 [8] Hồ Bất Giai là hiền nhân, vua Nghiêu nhƣờng ngôi cho mà không nhận, gieo mình xuống
sông, chết. - Vụ Quang là hiền nhân đời Hạ, vua Thang nhƣờng ngôi cho, không nhận, cột đá vào
ngƣời nhảy xuống sông. – Bá Di và Thúc Tề là ngƣời đời Ân, sau khi nhà Ân mất, không chịu ăn
thóc nhà Chu, nhịn đói mà chết ở núi Thú Dƣơng. – Cơ Tử là hiền nhân của vua Trụ đời Ân, can vua
Trụ mà Trụ không nghe, bị Trụ bỏ tù. – Tƣ Dƣ tức Tỉ Can, cũng vì can vua Trụ mà bị Trụ mổ ngực,
moi tim (Có thuyết bảo Tƣ Dƣ là Tiếp Dƣ). – Kỉ Tha, ngƣời đời vua Thang, nghe nói vua Thang
nhƣờng ngôi cho Vụ Quang, sợ vua sẽ bị vua nhƣờng ngôi cho nữa, nên gieo mình xuống sông. –
Thân Đồ Địch hay tin, cũng gieo mình xuống sông.
502 [9] Từ “Chân nhân thời cổ có vẻ uy nghi…” tới đây, rất tối nghĩa, mỗi sách giảng một khác;
chẳng hạn có sách bảo: hình pháp là bản thể của chính trị (nguyên văn: dĩ hình nhƣ thể giả), hoặc
dịch chữ “nhất” trong đoạn cuối là “tề nhất” chứ không phải là “hợp nhất”.
503 [10] Nguyên văn: đại khối, các sách đều giảng là trái đất.
504 [11] Có sách dịch là: ngƣời có sức mạnh.
505 [12] Có sách dịch là: ngƣời hồ đồ mê muội.
506 [13] Cái lí bất biến đó là Đạo.
507 [14] Đoạn này cũng mỗi sách giảng một khác.
508 [15] Khi chƣa chia ra âm dƣơng thì gọi là thái cực. Trời đất và bốn phƣơng, gọi là lục cực (sáu
cái cùng cực).
509 [16] Theo truyền thuyết, Hi Vi là một vua thời thƣợng cổ, trƣớc cả vua Phục Hi.
510 [17] Bản Nguyễn Duy Cần chép là thần Ngung Cƣờng. [Goldfish].
511 [18] Ngũ bá ở đây, theo Thành Huyền Anh, là năm ông bá từ đời Hạ đến đời Chu, trong khoảng
800 năm. Theo truyền thuyết Bành Tổ sống 700 năm.
512 [19] Tức Nam Bá Tử Kì, trong chƣơng Nhân thế gian gọi là Nam Quách Tử Kì.
513 [20] Có ngƣời cho là đàn bà, nếu vậy thì phải đọc là Nữ Vũ.