Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
6
Khổng Tử qua phƣơng Tây 748 [15] để gởi sách của mình vào đồ thƣ quán của nhà Chu. Môn đệ là
Tử Lộ thƣa:
- Con nghe nói có một vị giữ đồ thƣ quán tên là Lão Đam nay đã từ chức mà về vƣờn. Thầy muốn
gởi sách vào đồ thƣ quán thì thử lại hỏi ông ấy xem sao.
Khổng Tử đáp:
- Ý kiến đó hay.
Rồi lại yết kiến Lão Đam. Lão Đam không chấp nhận. Khổng Tử bèn trình bày đại ý trong mƣời hai
cuốn kinh 749 [16] để thuyết phục Lão Đam.
Nghe xong và đồng ý rồi, Lão Đam bảo:
- Rƣờm quá, ông tóm tắt lại đại cƣơng đi.
- Đại cƣơng chỉ gồm nhân và nghĩa.
- Xin hỏi nhân và nghĩa có phải là bản tính con ngƣời không?
- Phải. Ngƣời quân tử không có nhân thì không hoàn thiện đƣợc, không có nghĩa thì không sống
đƣợc. Nhân và nghĩa quả là bản tính con ngƣời, không có hai cái đó thì còn làm gì đƣợc nữa?
- Xin hỏi thế nào là nhân và nghĩa.
- Trong lòng vui vẻ yêu mến mọi ngƣời, không riêng tƣ, phân biệt, nhƣ vậy là nhân và nghĩa.
- A, cơ hồ là thuyết ngƣời ta bày đặt ra sau này [chứ hồi nguyên thuỷ, bản tính con ngƣời đâu phải