Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
Ông có biết cái cần để lấy nƣớc không? 790 [11] Kéo nó thì hạ xuống, thả ra thì nó ngỏng lên. Nó
luôn luôn bị ngƣời ta kéo chớ không hề kéo ngƣời ta. Cho nên không ai trách nó lúc thì hạ xuống lúc
thì ngỏng lên. Cho nên lễ nghi, pháp độ các đời Tam Hoàng [Thiên Hoàng, Địa Hoàng, Nhân
Hoàng], Ngũ Đế [Phục Hi, Thần Nông, Hoàng Đế, Nghiêu, Thuấn] không cần giống nhau mà cốt trị
đƣợc thiên hạ, nhƣ trái “tra”, trái lê, trái quất, trái bƣởi vị tuy khác nhau mà đều ngon miệng. Cho
nên lễ nghĩa phải biến đổi cho hợp thời. Nay lấy áo của Chu công mà bắt vƣợn, khỉ mặc thì tất chúng
cắn xé ra từng mảnh rồi mới thoả lòng. Đời xƣa và đời nay khác nhau cũng nhƣ con vƣợn con khỉ
khác ông Chu công vậy. Nàng Tây Thi đau tim mà nhăn mặt, một ngƣời xấu xí trong làng thấy vậy
cho là đẹp, rán bắt chƣớc, cũng ôm ngực mà nhăn mặt. Những ngƣời hàng xóm giàu có thấy vậy,
đóng cửa kĩ, không ra khỏi nhà, còn ngƣời nghèo dắt vợ, bồng con bỏ chạy. Ngƣời đàn bà xấu xí kia
không biết rằng nàng Tây Thi nhăn mặt mà đẹp chính là vì nàng vốn đẹp. Vậy thầy của ông sẽ bị
khốn cùng mất.
5
Đã năm mƣơi mốt tuổi, mà vẫn chƣa đƣợc nghe về Đạo, nên Khổng Tử đi xuống đất Bái ở phƣơng
Nam để yết kiến Lão Đam.
Lão Đam bảo:
- Ông lại đấy ƣ? Tôi nghe nói ông là ngƣời hiền phƣơng Bắc. Ông hiểu Đạo không?
Khổng Tử đáp:
- Tôi chƣa hiểu.
- Ông tìm Đạo cách nào?
- Tôi tìm Đạo trong độ số 791 [12] , năm năm mà không đƣợc.
- Rồi làm sao nữa?