Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
- Bò và ngựa có bốn chân, đó là trời [thiên nhiên], cột đầu ngựa, xỏ mũi bò là ngƣời [làm ra]. Đừng
đem cái ngƣời mà mà diệt cái thiên nhiên, đừng đem hành động mà diệt trật tự vũ trụ [mệnh] 883
[21] , đừng đem cái bản tính của mình mà hi sinh có danh tiếng. Cẩn thận giữ đúng nhƣ vậy mà dừng
quên, thì là trở về cái bản chất [phản kì chân] của mình.
2
Con quì ƣớc ao đƣợc nhƣ con huyên, con huyên ƣớc ao đƣợc nhƣ con rắn; con rắn ƣớc ao đƣợc nhƣ
gió; gió ƣớc ao đƣợc nhƣ mắt; mắt ƣớc ao đƣợc nhƣ tim 884 [22] .
Con quì bảo con huyên:
- Tôi lò cò một chân mà đi, không bằng anh đƣợc 885 [23] . Sao mà anh dùng đƣợc cả vạn chân nhƣ
vậy?
Con huyên đáp:
- Không phải vậy. Anh có thấy một ngƣời nhổ nƣớc miếng không? Những giọt phun ra lớn thì nhƣ
hạt châu, nhỏ nhƣ sƣơng mù, hết thảy đều rớt xuống, lẫn lộn, nhiều vô số kể. Tôi vận động theo bản
tính tự nhiên [thiên cơ], không hiểu tại sao nhƣ vậy.
Con huyên hỏi con rắn:
- Tôi có nhiều chân nhƣ vậy, anh không có chân, mà tôi không đi nhanh bằng anh?
Con rắn đáp:
- Đó là do bản tính tự nhiên, không thể thay đổi đƣợc. Tôi có cần dùng gì đến chân đâu?
Con rắn hỏi gió:
- Tôi đi bằng xƣơng sống và hai bên sƣờn của tôi, nhƣ vậy là tôi có hình thể. Còn anh ù ù nổi lên ở
Bắc Hải, thổi tới Nam Hải, mà cơ hồ không có hình thể. Tại sao vậy?