Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
Khổng Tử ra về, kể lại cho Nhan Hồi nghe và bảo:
- Thầy biết về Đạo cũng nhƣ con ruồi trong vò dấm. Nếu phu tử (tức Lão tử) không mở nắp vò cho
thì làm sao thầy biết đƣợc toàn thể vũ trụ vĩ đại.
5
Trang tử lại yết kiến Lỗ Ai Công 1067 [11] . Ai Công bảo:
- Nƣớc Lỗ có nhiều nho sĩ, nhƣng ít ai bằng đƣợc tiên sinh.
Trang tử bảo:
- Nƣớc Lỗ ít nho sĩ.
- Khắp nƣớc Lỗ đâu cũng có những ngƣời bận áo nhà nho, sao tiên sinh lại bảo là ít?
- Chu [tên Trang tử] tôi nghe nói nhà nho nào đội cái mũ tròn là biết đƣợc thiên thời, đi giày vuông
là biết đƣợc địa hình 1068 [12] , đeo ngọc bằng chỉ ngũ sắc là biết quyết đoán khi hữu sự. Thực ra
ngƣời quân tử có những tài đó không nhất thiết ăn bận nhƣ vậy mà những kẻ ăn bận nhƣ vậy vị tất đã
có những tài đó. Nhà vua không tin thì cứ ra lệnh ở trong nƣớc Lỗ: kẻ nào không có đủ tài mà ăn bận
nhƣ vậy sẽ bị tử hình.
Ai Công làm y lời. Năm ngày sau, nƣớc Lỗ không còn ai dám bận y phục nhà nho nữa. Chỉ có mỗi
một ông già dám mặc đồ đó mà đứng trƣớc cửa cung của Ai Công: Ai Công dời vô hỏi việc nƣớc,
ngƣời đó thiên biến vạn hoá, ứng đối thao thao bất tuyệt.
Trang tử bảo:
- Vậy cả nƣớc Lỗ chỉ có một nhà nho, làm sao gọi là nhiều đƣợc?