Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
trái một điều trƣớc kia nhận là phải. Không biết điều mà hiện nay ông ta nhận là phải thì năm mƣơi
chín năm trƣớc có cho là trái không? Vạn vật sinh ra từ một cái gì đó nhƣng không biết gốc của
chúng ở đâu. Thấy chúng ra đấy mà không biết chúng ra bằng cửa nào [vì Đạo không có hình thể,
không ai thấy đƣợc]. Ai cũng trọng cái mà trí tuệ biết đƣợc, mà không ai thấy rằng phải nhờ cái mà
trí tuệ không biết đƣợc rồi mới biết đƣợc đạo lí 1297 [21] . Nhƣ vậy chẳng là mê hoặc lớn ƣ? Thôi
đi! Thôi đi! Không sao tránh đƣợc sự lầm lẫn ấy. Cái mà ngƣời ta cho là phải, có thực là phải không?
11
Khổng Tử hỏi ba ông thái sử [viên quan chép sử] Đại Tháo, Bá Thƣờng Khiên và Hi Vi:
- Vệ Linh công say đắm rƣợu và nhạc, không lo việc nƣớc, mãi săn thú bằng tên và bằng lƣới, không
dự các cuộc hội họp với chƣ hầu, vậy mà sao đƣợc tên thuỵ là Linh Công? 1298 [22]
Đại Thao đáp:
- Linh là tên thuỵ của ngƣời vô đạo, đặt nhƣ vậy là phải.
Bá Thƣờng Khiên bảo:
- Một hôm Linh công đƣơng tắm chung với ba bà vợ trong một cái bồn thì quan đại phu Sở Thu có
việc gắp phải vô. Linh công với lấy khăn che mình và bảo ba bà vợ che mình đi. Tuy dâm dật nhƣng
biết trọng ngƣời hiền, vì vậy mà đặt tên là Linh công.
Hi Vi bảo:
- Khi Linh công chết, ngƣời ta bói xem nên chôn ông ở đâu. Quẻ bảo chôn ở bên mộ tổ tiên thì
không tốt, nên chôn ở Sa Khâu. Đào sâu đƣợc vài nhẫn thì thấy một cái quách cổ bằng đá. Chùi rửa
sạch rồi, đọc đƣợc hàng chữ này trên quách: “Con cháu không đƣợc chôn ở đây. Linh công sẽ đƣợc
chôn ở đây”. Vậy là việc đặt tên là Linh công đã quyết định từ trƣớc rồi, hai ông kia [Đại Thao và Bá
Thƣờng Khiên] làm sao mà biết đƣợc?