Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
- Từ khi con nghe đạo của thầy, đƣợc một năm thì con hoá ra chất phác; đƣợc hai năm thì con thuận
với thói đời; đƣợc ba năm con thông đạt, không câu nệ nữa; đƣợc bốn năm con hoà hợp với vạn vật;
đƣợc năm năm mọi ngƣời qui phục con; đƣợc sáu năm con cảm thông với thần linh; đƣợc bảy năm
con hoà hợp với tự nhiên; đƣợc tám năm, con không phân biệt sinh tử nữa; đƣợc chín năm, con đạt
đƣợc cái huyền diệu của Đạo 1396 [10] .
Sống là làm việc, chết là khuy tổn. Do đó ngƣời ta cho rằng vạn vật chết đi [tức từ hữu hoá ra vô] là
có nguyên do, còn vạn vật sinh ra, do khí dƣơng dao động [từ vô hoá hữu] thì không có nguồn gốc.
[Cho nên cho chết là buồn, sống là vui]. Ông có nghĩ nhƣ vậy không? Có nghĩ rằng sống là vui, chết
là không vui không? Trời có khí vận nhất định, đất có chỗ nguy hiểm, có chỗ bằng phẳng, đó là lẽ tự
nhiên, tôi làm sao giảng đƣợc? [Vũ trụ biến đổi], không ai hiểu đƣợc cứu cánh ra sao, làm sao có thể
nói đƣợc không có vận số? Sinh và tử nối nhau tuần hoàn, không ai biết đâu là đầu mối, nhƣ vậy làm
sao nói đƣợc rằng có vận số? Các vật cảm ứng với nhau, [nhƣ có cái gì đó làm chủ tể], nhƣ vậy làm
sao nói đƣợc rằng không có quỉ thần? Nhƣng có lúc các vật không có cảm ứng với nhau, nhƣ vậy
làm sao bảo đƣợc rằng có quỉ thần? 1397 [11]
6
1398 [12]
Cái bóng của cái bóng hỏi cái bóng:
- Lúc nãy anh cuối đầu, bây giờ anh ngửng đầu; lúc nãy tóc anh búi lại, bây giờ nó xoã ra; lúc nãy
anh ngồi, bây giờ anh đứng; lúc nãy anh đi, bây giờ anh ngừng, tại sao vậy?
Cái bóng đáp:
- Đó là những chuyện nhỏ, anh hỏi tôi làm gì? Tôi nhƣ vậy đó, không hiểu tại sao. Tôi nhƣ cái xác từ
đó con ve sầu hoặc con rắn thoát ra. Các xác đó giống con ve sầu hoặc con rắn mà không phải con ve
sầu hoặc con rắn. Khi có ámh lửa hoặc ánh nắng thì tôi xuất hiện; trong chỗ tối hoặc đêm tối thì tôi
biến mất. Tôi có tuỳ thuộc hình thể không? Mà chính hình thể có tuỳ thuộc cái gì khác không? Hình
thể qua lại, vận động, thì tôi cũng qua lại, vận động. Những qua lại, vận động đó đều do thiên cơ [do
