Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
tỏ tài riêng của anh ra 1549 [4] . Những ngƣời giao thiệp với anh không có gì để nói với anh cả.
Những lời nhỏ nhen của họ có hại nhƣ thuốc độc đấy. Anh mê muội, không giác ngộ thì làm sao có
thể cải hoá anh đƣợc 1550 [5] .
Kẻ khéo léo thì lao khổ, kẻ thông minh thì đa ƣu. Ngƣời vô tài thì [an phận] không cầu gì cả, ăn no
rồi ngao du, nhƣ một chiếc thuyền không bị cột, phiêu lƣu trên mặt nƣớc. Họ hƣ tâm mà ngao du
1551 [6] .
2
Một ngƣời nƣớc Trịnh tên là Hoãn ra rả học bài ở đất Cầu Thi. Chỉ trong ba năm thành một Nho gia,
ân trạch lan tới ba họ, nhƣ nƣớc sông Hoàng Hà thấm nhuần tới chín dặm [ở hai bên bờ]. Ngƣời đó
cho em học đạo Mặc, thành một Mặc gia. Nho và Mặc tranh luận nhau, ngƣời cha bên ngƣời em tên
là Địch. Mƣời năm sau, Hoãn [tức giận] tự sát. Một đêm, ngƣời cha nằm mộng thấy Hoãn về bảo:
- Chính tôi cho con ông học thành một Mặc gia, thế mà không bao giờ ông thăm mộ tôi, nơi đó cây
bá mùa thu đã có trái?
Con ngƣời sở dĩ đƣợc chút tài gì, thì cái đó không phải công của ngƣời mà là do trời cho. Trời khiến
nhƣ vậy mới đƣợc nhƣ vậy. Hoãn kia tự cho mình có tài hơn ngƣời mà khinh cha thì không khác gì
ngƣời nƣớc Tề đào giếng rồi cấm không cho ai lại uống 1552 [7] . Hết thảy ngƣời đời nay đều nhƣ
tên Hoãn đó.
Do dó, [ta có thể kết luận rằng] ngƣời có đức phải đừng nghĩ rằng mình có đức, huống hồ là ngƣời có
Đạo. [Khoe rằng mình có Đạo] ngƣời xƣa bảo là mắc cái tội trái đạo trời (hoặc cƣớp công trời).
3
Thánh nhân yên ở chỗ yên, không yên ở chỗ không yên; ngƣời thƣờng yên ở chỗ không yên, không
