Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
Từ trƣớc tới nay có cả trăm nhà chú giải Trang tử. Bản chú giải đầu tiên còn lƣu truyền đến nay là
của Hƣớng Tú. Hƣớng Tú theo huyền học, tức cái học u áo của Đạo gia (thờ Hoàng, Lão) rất thịnh
hành đời Lục triều, nên chú giải theo huyền học, và có ngƣời đã trách ông không chú giải Trang và
trái lại dùng Trang để chú giải cho ông.
Lỗi đó không phải chỉ riêng ông mắc phải; đời sau cũng rất nhiều ngƣời đem sở học của mình ra chú
giải Trang: ngƣời học Nho nhƣ Lâm Hi Dật đời Tống thì đem tƣ tƣởng Khổng Mạnh ra chú giải
Trang; ngƣời theo Phật thì đem thuyết của Phật ra chú giải, nhƣ Thành Huyền Anh đời Đƣờng. Họ
toàn là xuyên tạc cả.
Nhƣng cũng có những bản gọi là tập giải, nghĩa là soạn giả tham khảo một số bản chú giải của ngƣởi
trƣớc rồi lựa chọn, châm chƣớc chớ không theo một khuynh hƣớng nào. Khi nào có vài cách chú giải
khác nhau, không biết lựa ra sao thì họ ghi cả lại; trái lại nếu lựa đƣợc một cách thì họ cho biết xuất
xứ. Các bản chú giải gần đây hầu hết đều theo phƣơng pháp đó.
Tôi kiếm đƣợc những bản dƣới đây:
1. Trang tử giải của Vƣơng Phu Chi - Quảng Văn thƣ cục – không đề năm;
2. Trang tử toản tiên của Tiền Mục - Đông Nam ấn vụ in lần thứ tƣ năm 1962;
3. Trang tử bạch thoại cú giải của Diệp Ngọc Lân – Hoa Liên xuất bản xã - không đề năm;
4. Tân dịch Trang tử độc bản của Hoàng Cẩm Hoành – Tam Dân thƣ cục – 1974;
5. L‟œuvre complète de Tchouang - tseu của Liou Kia hway - Collection Unesco – Gallimard – 1969.
Tôi dùng cả năm bản đó, nhiều nhất là bản 2 – 4 – 5. Ba bản này với bản 1 đều in hoặc dịch đủ cả 33
chƣơng, riêng bản 3 của Diệp Ngọc Lân chỉ tuyển 20 chƣơng: trọn 7 chƣơng Nội thiên, 8 chƣơng
Nội thiên và 5 chƣơng Tạp thiên.
CÁCH ĐỌC TRANG TỬ
Ai cũng nhận rằng Trang tử thật khó đọc. Ở đoạn trên tôi đã đƣa ra hai điều khó:
