- Đấy chỉ là ý nghĩ của Fanny về một cuộc tập hợp của gia đình thôi, -
Edmund nói. - Nếu ông bà chủ không tham dự, chắc hẳn tục lệ này hại nhiều
hơn lợi.
- Dù sao đi nữa, nó cũng an toàn hơn để mặc mọi người tự xoay sở lo liệu
lấy trong những việc như thế này. Ai cũng thích làm theo cách của mình, chọn
lựa thời gian và cung cách cầu nguyện cho mình. Bắt buộc đi lễ, nghi thức,
kiềm chế, quy định thời gian, nói chung đây là một việc kinh khủng, và chẳng
ai thích: nếu những người đức hạnh đã quen quỳ và ngáp trong gian phòng đó,
có thể thấy trước rằng trong thời gian đó những người đàn ông và đàn bà có thể
nằm rốn thêm mươi phút trên giường, khi thức giấc đầu đau nhức, không còn
cơ nguy bị đày xuống địa ngục, vì nhà thờ đã mất rồi, họ sẽ nhảy múa vì vui
mừng và ghen tị. Các vị không thể hình dung sự miễn cưỡng của các hoa khôi
thời trước của nhà Rushworth đã nhiều lần sửa chữa nhà thờ này? Các phu
nhân Eleanor và Bridget cứng nhắc với bề ngoài mộ đạo, nhưng trong đầu đầy
những thứ khác hẳn, nhất là khi viên giáo sĩ tội nghiệp không đáng để mắt đến,
và trong những ngày ấy, tôi hình dung các cha xứ rất thấp kém so với bây giờ.
Trong giây lát, cô không được ai trả lời. Fanny đỏ mặt và nhìn Edmund,
nhưng cảm thấy giận vì bài diễn thuyết; cậu cần một chút hồi tưởng trước khi
nói:
- Trí tuệ sinh động của cô khó mà nghiêm túc ngay cả trong các vấn đề tôn
giáo. Cô đã phác cho chúng tôi một bức hoạ vui và không thể nói là không
nhân bản. Hẳn tất cả chúng ta phải cảm thấy có nhiều lúc khó tập trung suy
nghĩ như chúng ta mong muốn; nhưng nếu cô cho đây là việc thường xuyên, có
thể nói, sự non nớt đã thành một thói quen vì bị bỏ lơ, và có thể mong đợi gì ở
những lời cầu nguyện riêng tư của những con người đó? Cô cho rằng những
suy nghĩ đó có thể dung thứ, chúng tha hồ lang thang trong một nhà thờ rồi tập
họp trong phòng kín ư?
- Vâng, rất có thể. ít nhất họ cũng có hai khả năng vì lợi ích của họ. Sẽ đỡ
nhãng trí vì bên ngoài, và sẽ không phải cố gắng lâu.
