nhất vào hạn chót để hoàn tất một thỏa thuận tổng thể. Kết quả là chương
trình làm giàu uranium của Iran được chấp nhận trên thực tế, để lại vấn đề
nặng ký (chỉ đối với phương Tây) không được giải quyết.
Khi cuốn sách này được viết, các cuộc đàm phán cho một thỏa thuận
lâu dài đang được tiến hành. Trong khi các điều khoản – hoặc liệu có
những kết quả có thể đạt được hay không – vẫn chưa được biết, rõ ràng
chúng sẽ là “những lằn ranh đỏ,” giống như rất nhiều vấn đề ở Trung Đông.
Liệu các nhà đàm phán của phương Tây (vận hành thông qua nhóm P5+1)
sẽ nhất quyết yêu cầu lằn ranh đỏ này là về khả năng làm giàu uranium như
nghị quyết của Liên Hợp Quốc đã khẳng định hay không? Đây sẽ là một
nhiệm vụ vô cùng khó khăn. Iran sẽ phải giảm bớt số máy ly tâm của nước
này đến một mức độ phù hợp với các yêu cầu chính đáng của một chương
trình hạt nhân dân sự, cũng như phá hủy hoặc bỏ xó số còn lại. Một kết quả
như vậy có tác dụng thực tế là việc từ bỏ chương trình hạt nhân quân sự của
Iran sẽ mở ra triển vọng về một sự thay đổi cơ bản trong mối quan hệ của
phương Tây với Iran, đặc biệt nếu nó đưa tới sự đồng thuận rằng hai bên sẽ
hành động để ngăn chặn những làn sóng của các tay súng cực đoan người
Sunni và Shia hiện đang đe dọa khu vực.
Theo quan điểm của Lãnh đạo Tối cao Iran được lặp đi lặp lại trong
các tuyên bố, rằng Iran sẽ không từ bỏ khả năng mà nó đã có – những tuyên
bố được nhiều quan chức cấp cao Iran tái khẳng định – Iran dường như
nhấn mạnh việc chuyển lằn ranh đỏ từ mức sản xuất đầu đạn, hoặc giảm
bớt các máy ly tâm đến mức vẫn còn để lại một khoảng đủ lớn cho một
chương trình hạt nhân quân sự. Theo kế hoạch như vậy, Iran sẽ đưa vào
thỏa thuận quốc tế một fatwa của Lãnh đạo Tối cao cấm chế tạo vũ khí hạt
nhân (một phán quyết chưa bao giờ được bất kỳ ai bên ngoài cơ cấu quyền
lực của Iran công bố hay nhìn thấy); nước này sẽ cam kết với nhóm P5+1
không chế tạo vũ khí hạt nhân và cấp quyền thanh tra để giám sát sự tuân
thủ. Hiệu quả thiết thực của những cam kết này sẽ phụ thuộc vào thời gian
Iran cần có để chế tạo vũ khí sau khi nước này từ bỏ hoặc phá vỡ một thỏa
thuận như vậy. Trước một thực tế là Iran đã cố gắng xây dựng hai nhà máy
làm giàu bí mật trong khi vẫn ở dưới sự thanh tra quốc tế, sự vi phạm này
