năng của một cá nhân đơn lẻ. Bức chân dung đầy ám ảnh do Titian
vẽ từ
năm 1548 được treo tại Bảo tàng Mỹ thuật Alte Pinakothek ở Munich cho
thấy sự đau khổ của một người ở ngôi cao đã không thể đạt tới sự hoàn
thiện tâm linh hoặc vận dụng những đòn bẩy bá quyền căn bản thiết yếu đối
với mình. Charles quyết định từ bỏ các ngôi vị của mình và chia nhỏ đế chế
rộng lớn của ông ra, và ông thực hiện việc đó theo cách chỉ trích cái tính đa
mang kiêm nhiều ngôi vị đã khiến mưu cầu hợp nhất của ông thất bại. Ông
truyền lại Vương quốc Napoli và Sicily và sau đó là ngôi vua Tây Ban Nha
cùng đế chế toàn cầu của nước này cho con trai là Philip. Năm 1555, trong
một buổi lễ xúc động ở Brussels, ông điểm lại thành tích của mình, khẳng
định rằng nhờ sự siêng năng mà ông đã hoàn thành nhiệm vụ và trao Nghị
viện Hà Lan
cho Philip. Cùng năm đó, Charles ký một hiệp ước mang
tính bước ngoặt là Hòa ước Augsburg
, công nhận đạo Tin Lành trong Đế
quốc La Mã Thần thánh. Từ bỏ nền tảng tâm linh của đế chế của mình,
Charles đã cho các hoàng tử quyền lựa chọn định hướng giải tội trong lãnh
thổ của họ. Không lâu sau đó, ông từ bỏ ngôi vị Hoàng đế La Mã Thần
thánh, chuyển giao đế quốc cho em trai của ông là Ferdinand cùng với
những biến động và thách thức bên ngoài của nó. Charles lui về sống ẩn dật
trong một tu viện ở vùng nông thôn Tây Ban Nha. Ông trải qua những ngày
cuối đời bên đức cha xưng tội của mình và một nhà chế tạo đồng hồ người
Italy, người có những tuyệt tác treo đầy tường mà Charles cố gắng theo học
nghề. Khi Charles qua đời năm 1558, trong di chúc của mình, ông tỏ ra tiếc
nuối về sự rạn vỡ của đức tin đã diễn ra trong thời ông trị vì và buộc tội con
trai mình vì đã tăng gấp đôi số tòa án dị giáo
Ba sự kiện đã làm tan rã hoàn toàn lý tưởng cũ về một sự hợp nhất.
Khi Charles V qua đời, những thay đổi mang tính cách mạng đã nâng viễn
cảnh của châu Âu từ một liên minh khu vực lên thành liên minh toàn cầu và
đồng thời làm phân rã trật tự tôn giáo và chính trị thời Trung cổ: khởi đầu
kỷ nguyên khám phá, phát minh về in ấn và phong trào ly khai trong Giáo
hội.
