Roosevelt ban đầu hoan nghênh các chiến thắng quân sự của Nhật Bản.
Ông miêu tả sự hủy diệt hoàn toàn của hạm đội Nga, hạm đội đã đi vòng
quanh thế giới cho đến khi bị sụp đổ trong trận Tsushima khi Nhật Bản
“chơi trò chơi của chúng ta.” Nhưng khi quy mô các chiến thắng của Nhật
Bản đe dọa sẽ chôn vùi hoàn toàn vị thế của Nga ở châu Á, Roosevelt đã
nghĩ lại. Mặc dù ngưỡng mộ sự hiện đại hóa của Nhật Bản, nhưng có lẽ vì
thế ông bắt đầu coi một Đế quốc Nhật Bản bành trướng như là mối đe dọa
tiềm tàng đối với vị thế của Mỹ ở Đông Nam Á, và kết luận rằng một ngày
nào đó nước này có thể sẽ “đặt ra những yêu cầu về [các] quần đảo
Hawaii.”
Mặc dù về bản chất ủng hộ Nga, Roosevelt đã tiến hành hòa giải cuộc
xung đột ở châu Á xa xôi qua việc nhấn mạnh vai trò của Mỹ như là một
cường quốc châu Á. Hiệp ước Portsmouth năm 1905 là một biểu hiện tinh
túy của thuật ngoại giao cân bằng quyền lực của Roosevelt. Nó hạn chế sự
bành trướng của Nhật Bản, ngăn chặn sự sụp đổ của Nga và đạt được một
kết quả mà trong đó – theo như ông miêu tả – “Nga nên từ bỏ đối mặt với
Nhật Bản để mỗi bên có thể có hành động tiết chế đối với bên kia.” Vì vai
trò hòa giải của mình, Roosevelt đã được trao giải Nobel Hòa bình, là
người Mỹ đầu tiên được vinh danh.
Roosevelt coi thành tựu này không phải là mở ra một tình trạng hòa
bình mãi mãi, mà là sự khởi đầu vai trò của Mỹ trong việc quản lý trạng
thái cân bằng ở châu Á-Thái Bình Dương. Khi Roosevelt bắt đầu nhận
được thông tin tình báo mang tính cảnh báo về “phe chủ chiến” của Nhật
Bản, ông bắt đầu làm cho quốc gia này chú ý tới quyết tâm của Mỹ, nhưng
hết sức tinh tế. Ông phái 16 thiết giáp hạm sơn trắng biểu thị cho sứ mệnh
hòa bình, tên là Hạm đội Trắng (Great White Fleet), thực hiện “chuyến
hành trình vòng quanh thế giới” thăm hữu nghị các cảng nước ngoài và như
thể chứng minh Mỹ giờ đây có thể triển khai sức mạnh hải quân áp đảo tới
bất kỳ khu vực nào. Như trong lá thư ông viết cho con trai, sự biểu dương
lực lượng được dự định để cảnh báo phe hiếu chiến ở Nhật Bản, qua đó đạt
được hòa bình bằng sức mạnh: “Cha không tin sẽ có chiến tranh với Nhật
Bản, nhưng cha tin khả năng dẫn đến chiến tranh là có, khiến việc bảo đảm
