rũ lôi cuốn và thành công cá nhân trong chỉ huy quân sự. Điều cốt yếu của
vị Đại đế này là việc ông từ chối thừa nhận những giới hạn truyền thống và
nhất quyết sắp xếp lại trật tự thế giới bằng thẩm quyền riêng của mình.
Năm 1804, vào thời điểm cao trào trong lễ đăng quang Hoàng đế của mình,
không như Charlemagne, Napoleon khi từ chối được chính danh hóa bởi
một quyền lực khác hơn là chính mình, đã giật lấy vương miện từ tay Giáo
hoàng, tự đội lên đầu và xưng Hoàng đế.
Cách mạng không còn làm nên người lãnh đạo; mà chính người lãnh
đạo định nghĩa Cách mạng. Khi chế ngự Cách mạng, Napoleon cũng đã tự
biến mình thành người bảo đảm cho nó. Tuy nhiên, ông cũng thấy mình –
mà không phải là vô cớ – là đỉnh cao của Thời kỳ Khai sáng. Ông hợp lý
hóa hệ thống chính quyền Pháp, thiết lập hệ thống các tỉnh mà thông qua đó
hệ thống hành chính của Pháp vận hành, và vẫn đang vận hành ngay cả khi
những dòng chữ này đang được viết. Ông tạo ra Bộ luật Napoleon, mà các
bộ luật thịnh hành ở Pháp và các nước châu Âu khác đều dựa trên đó. Ông
chấp nhận tính đa dạng tôn giáo và khuyến khích chủ nghĩa duy lý trong
chính phủ, nhằm mục đích cải thiện số phận người dân Pháp.
Nó như thể vừa là hiện thân của Cách mạng, vừa là biểu hiện của Thời
kỳ Khai sáng mà Napoleon khởi đầu để giành được địa vị thống trị và
thống nhất châu Âu. Cho tới năm 1809, dưới sự lãnh đạo quân sự tài tình
của ông, quân đội của Napoleon đã nghiền nát tất cả những đối thủ ở Tây
và Trung Âu, cho phép ông vẽ lại bản đồ lục địa châu Âu như một bản thiết
kế địa chính trị. Ông sáp nhập những lãnh thổ quan trọng vào Pháp và
thành lập những nền cộng hòa vệ tinh ở những nơi khác, nhiều trong số đó
do người thân của ông hay các tướng lĩnh Pháp cai trị. Một bộ luật thống
nhất được đưa vào sử dụng ở khắp châu Âu. Hàng ngàn chỉ thị về các vấn
đề kinh tế và xã hội đã được ban hành. Liệu Napoleon có trở thành người
thống nhất một lục địa bị chia cắt kể từ khi La Mã sụp đổ?
Hai trở ngại vẫn còn đó: Anh và Nga. Thống trị các vùng biển kể từ
sau đại thắng của Phó Đô đốc Nelson
năm
1805, lúc bấy giờ Anh là bất khả xâm phạm nhưng không đủ mạnh để phát
