lượng lao động cưỡng bức, bị lính đánh đập và chịu nhiều thương vong,
xây dựng bằng tay không trên một vùng đầm lầy hoang dã do đích thân
Peter chọn, khi ông đâm thanh kiếm của mình xuống đất và tuyên bố: “Nơi
này sẽ là một thành phố.” Khi những người theo chủ nghĩa truyền thống nổi
loạn, Peter đã dẹp tan họ và ít nhất là theo các câu chuyện đến được với thế
giới phương Tây, ông đã đích thân tra tấn và chặt đầu những người lãnh
đạo cuộc nổi loạn.
Thành tựu xuất sắc của Peter đã biến đổi xã hội Nga và đưa đế chế của
ông lên hàng đầu các cường quốc ở phương Tây. Tuy nhiên, sự biến đổi đột
ngột này để lại cho Nga những bất an của một “gã nhà giàu mới nổi.”
Không ở một đế quốc nào mà người trị vì tuyệt đối cảm thấy cần phải nhắc
nhở thần dân của mình bằng văn bản rằng “Nga là một quốc gia châu Âu.
Điều này được chứng minh rõ ràng bởi những nhận định sau” như người kế
vị Peter là Catherine Đại đế
đã làm vậy ở nửa thế kỷ sau đó.
Những cải cách của Nga luôn được những nhà chuyên chế tàn nhẫn
thực hiện trên những người dân dễ sai khiến, với ước muốn vượt qua quá
khứ của nó hơn là được thúc đẩy bởi niềm tin vào tương lai. Tuy nhiên, như
những nhà cải cách và nhà cách mạng kế vị của mình, khi triều đại của ông
ta đã qua, thần dân của ông và con cháu của họ ghi công ông vì đã thúc đẩy
họ, dù tàn nhẫn đến đâu, để đạt được những thành tựu mà bản thân họ đã
hầu như không kiếm tìm. (Theo các cuộc thăm dò gần đây, Stalin cũng
được ghi công như vậy trong suy nghĩ của người Nga đương đại.)
Catherine Đại đế – nhà cải cách chuyên chế của Nga từ năm 1762 đến
năm 1796 và là người giám sát một thời kỳ lịch sử của thành tựu văn hóa
và mở rộng lãnh thổ (bao gồm cả cuộc chinh phục Hãn quốc Crimea của
Nga và khuất phục Zaporizhian Host, vương quốc Cossack tự trị xưa kia ở
vùng ngày nay là miền Trung Ukraine) – biện minh cho chế độ chuyên chế
cực đoan của Nga như là hệ thống chính quyền duy nhất có thể đảm bảo sự
thống nhất của một vùng lãnh thổ rộng lớn đến vậy:
Quy mô của lãnh thổ tự trị đòi hỏi một quyền lực tuyệt đối được trao
cho người cai trị nó. Điều này là thích hợp khi các công văn dù được
