gia trưởng của tác giả và chuyển quyền lực vào tay độc giả. Đó sẽ là công
nghệ giải phóng. Nhà lý luận văn học George Landow và Paul Delany cho
rằng siêu văn bản có thể “mang tới khúc khải hoàn” bằng cách giải phóng
độc giả khỏi “tính vật chất cứng nhắc” của văn bản in. Bằng cách “thoát
khỏi công nghệ giới hạn bởi trang giấy”, siêu văn bản “mang tới cho tâm trí
một mô hình tốt hơn trong việc tái sắp xếp các yếu tố kinh nghiệm bằng
cách thay đổi các mối liên hệ nối kết hoặc xác định giữa chúng”.
[233]
Đến cuối thập kỷ, lòng nhiệt tình bắt đầu giảm bớt.Các nghiên cứu vẽ ra
một tương lai toàn diện hơn và rất khác về ảnh hưởng nhận thức của siêu
văn bản. Hóa ra việc đánh giá các mối liên kết và vạch ra một con đường có
liên quan tới các kỹ năng giải quyết vấn đề đòi hỏi cao về thần kinh chứ
không liên quan tới bản thân việc đọc. Việc giải mã siêu văn bản tăng đáng
kể tải trọng nhận thức của độc giả và như vậy giảm khả năng hiểu và nhớ
những gì họ đang đọc. Một nghiên cứu năm 1989 chỉ ra rằng độc giả của
siêu văn bản thường nhấp chuột bừa bãi “qua các trang thay vì đọc cẩn
thận”.Một thí nghiệm năm 1990 cho thấy độc giả của siêu văn bản thường
“không thể nhớ những gì họ đã và chưa đọc”.Trong một nghiên cứu khác
cùng năm, các nhà nghiên cứu cho hai nhóm người trả lời một chuỗi các
câu hỏi bằng cách tìm kiếm câu trả lời trong một tập tài liệu.Một nhóm sẽ
tìm kiếm bằng tài liệu văn bản siêu liên kết điện tử, nhóm còn lại sẽ tìm
kiếm trên văn bản giấy truyền thống. Nhóm sử dụng văn bản giấy tỏ ra vượt
trội so với nhóm siêu văn bản trong việc hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Khi xem lại kết quả của thí nghiệm này và các thí nghiệm khác, các biên tập
viên của một cuốn sách xuất bản năm 1996 về siêu văn bản và nhận thức
nhận xét rằng do siêu văn bản “áp đặt tải trọng nhận thức cao hơn lên người
đọc” nên không có gì ngạc nhiên khi “các so sánh thực nghiệm giữa hình
thức giấy (một tình huống quen thuộc) và siêu văn bản (một tình huống mới
đòi hỏi cao về nhận thức) thường không thiên về siêu văn bản”. Tuy nhiên
họ cũng dự đoán rằng khi độc giả “hiểu biết nhiều hơn về siêu văn bản”, các
vấn đề về nhận thức cũng sẽ biến mất.
[234]
